ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

 

Εισαγωγή

 

Αυτό το έντυπο ορίζει μία σύντομη εισαγωγή για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Συζητά για τη φύση του ηλεκτρονικού εμπορίου, εξετάζει το πεδίο δράσης του, την επίδρασή του και δίνει σε γενικές γραμμές την έννοια του ηλεκτρονικού εμπορίου μέσα από διάφορα παραδείγματα.

Αφορμή για την παρακάτω μελέτη στάθηκαν δύο γεγονότα. Το πρώτο αφορά τα αποτελέσματα της Πληροφορικής Επανάστασης, τα οποία αλλάζοντας σταδιακά μεν, ριζικά δε τον τρόπο ζωής των πολιτών, επέφερε (και θα συνεχίσει να επιφέρει με ολοένα αυξανόμενο ρυθμό) μία σειρά αλλαγών που επηρεάζουν και τις επιχειρήσεις. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό όπλο στα χέρια των επιχειρήσεων που θέλουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός νέου περιβάλλοντος που χαρακτηρίζεται από συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες, παγκοσμιοποίηση και εντατικοποίηση του ανταγωνισμού κ.α. Το "Ηλεκτρονικό Εμπόριο" είναι ένας από αυτούς τους τρόπους μιας και παρέχει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να επιλέξουν (μέσα από μια ευρεία γκάμα τεχνολογικών και επιχειρηματικών επιλογών) το συνδυασμό εκείνων των κινήσεων που θα τους επιτρέψει να μεγιστοποιήσουν την αποδοτικότητά τους με το μικρότερο δυνατό κόστος.

Το δεύτερο γεγονός αφορά την εγκατάσταση και λειτουργία του δικτύου Η/Υ στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (το οποίο παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις σε τομείς που το αφορούν άμεσα), πράγμα που επιβεβαιώνει για μία ακόμα φορά την διεθνή τάσης σύγκλισης (που αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της Κοινωνίας των Πληροφοριών), δηλαδή την παροχή όλων των πιθανών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών (τηλέφωνο, fax, τηλεόραση, επικοινωνίες δεδομένων) μέσα από ένα κοινό τηλεπικοινωνιακό δίκτυο.

 

 

 

 

 

Κεφάλαιο 1ο

 

Επιπτώσεις της Κοινωνίας των Πληροφοριών στους Πολίτες

 

Παρακάτω παρουσιάζονται συνοπτικά μερικές μόνο από τις νέες δυνατότητες και ευκαιρίες που προσφέρει η εποχή της πληροφορικής επανάστασης:

§       Ηλεκτρονική Επικοινωνία. Αφενός υπάρχει το Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο (Electronic Mail) προσφέρει τη δυνατότητα αποστολής και λήψης οποιουδήποτε γραπτού μηνύματος (συνημμένο και απλό) σε όλο τον κόσμο μέσα σε δευτερόλεπτα, και αφετέρου η Τηλεδιάσκεψη (Videoconferencing) επιτρέπει την πραγματική και ταυτόχρονη επικοινωνία εικόνας και ήχου μέσω υπολογιστή. Ο συνδυασμός τέτοιων τεχνολογιών συντέλεσε στην εμφάνιση της τηλε-εργασίας (teleworking), δηλαδή της εργασίας από το σπίτι, σαν εναλλακτικής μορφής οργάνωσης της εργασίας στις μοντέρνες κοινωνίες.

§       Ηλεκτρονικές Αγορές. Η δυνατότητα διεξαγωγής πραγματικών αγορών από το σπίτι ξεκίνησε με τη χρήση της τηλεόρασης και του τηλεφώνου, αλλά σήμερα έχει επεκταθεί και γίνεται κυρίως μέσω των Η/Υ και του Internet. Ο πελάτης μπορεί να αναζητήσει τα προϊόντα που επιθυμεί, να παραγγείλει ηλεκτρονικά  και να πληρώσει με "ηλεκτρονικό χρήμα", με την πιστωτική κάρτα ή κατά την παραλαβή.

§       Αναζήτηση πληροφοριών. Η συλλογή γνώσεων είναι πλέον υπόθεση ρουτίνας για πολλούς ανθρώπους που μπορούν να προσπελάσουν απομακρυσμένες πηγές πληροφοριών χωρίς να χρειαστεί να μετακινηθούν από το δωμάτιο τους. Το Internet έχει επιτρέψει σε ερευνητές, εκπαιδευτικούς, αλλά και απλούς ανθρώπους να έχουν πρόσβαση σε μία πληθώρα γνώσεων για όποιο θέμα τους ενδιαφέρει. Η χρήση υπερκειμένων (Hypertext) επιτρέπει τη μετακίνηση του χρήστη μεταξύ λογικά συνδεδεμένων πληροφοριών, ανεξάρτητα από την πραγματική γεωγραφικής τους απόσταση.

§       Ψυχαγωγία. Η σύγκλιση των τηλεπικοινωνιακών δικτύων έχει προσφέρει τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών, όπως τα Role Playing Games όπου ομάδες χρηστών από όλο τον κόσμο μπορούν να παίζουν σε ένα κοινό παιχνίδι μέσω του υπολογιστή τους ανταγωνιζόμενοι ή συνεργαζόμενοι μεταξύ τους. Επίσης το CU-See Me ή το NetMeeting είναι προγράμματα που υποστηρίζουν την συνομιλία με εικόνα, ήχο-φωνή, συνομιλία μέσω πληκτρολογίου, αποστολή αρχείων.

§       Βίντεο κατ' Επιλογή (Video on Demand), όπου ο χρήστης έχει τον πλήρη έλεγχο μιας εικονικής συσκευής βίντεο στην τηλεόρασή του και μπορεί να επιλέγει τα προγράμματα που θα παρακολουθήσει μέσα από βιβλιοθήκες προγραμμάτων που διαθέτουν οι σταθμοί, χωρίς να περιορίζεται από το τρέχον πρόγραμμα κάθε καναλιού.

§       Τηλεόραση με πληρωμή κατ' επιλογή (Pay per View), όπου ο χρήστης επιλέγει να παρακολουθήσει συγκεκριμένα προγράμματα μεγάλης τηλεθέασης (π.χ. αθλητικές συναντήσεις) που μεταδίδει κωδικοποιημένα ένα τηλεοπτικό κανάλι και πληρώνει μόνο για το συγκεκριμένο γεγονός που παρακολουθεί.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Επιπτώσεις της Κοινωνίας των Πληροφοριών στις Επιχειρήσεις

Το Ηλεκτρονικό Εμπόριο (Η.Ε)

 

Ένας απλός ορισμός για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο θα μπορούσε να ήταν ότι αποτελεί κάθε μορφή επιχειρηματικής συναλλαγής και επικοινωνίας που γίνεται με ηλεκτρονικά μέσα. Ενας τέτοιος απλοϊκός ορισμός όμως, παρόλο που τεχνικά μπορεί να είναι ακριβής, δεν μπορεί να συλλάβει το βασικό πνεύμα του Ηλεκτρονικού Εμπορίου που δεν είναι απλώς η χρήση ηλεκτρονικών μέσων για επικοινωνία, αλλά οι δυνατότητες για επανακαθορισμό του τρόπου με τον οποίο γίνεται το εμπόριο, ο οποίος γίνεται για πρώτη φορά εφικτός με τη χρήση νέων τεχνολογιών από τις σύγχρονες επιχειρήσεις. 

 

Έτσι, το Ηλεκτρονικό Εμπόριο θα μπορούσε να οριστεί ως "ένα σύνολο επιχειρηματικών στρατηγικών που μπορούν να υποστηρίξουν συγκεκριμένους τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας και συγκεκριμένες επιχειρηματικές πρακτικές, οι οποίες επιτρέπουν, μέσω της χρήσης νέων τεχνολογιών, τη διεκπεραίωση εμπορικών διαδικασιών με ηλεκτρονικά μέσα".

Με μία καλύτερη ματιά, είναι μία από εκείνες τις σπάνιες περιπτώσεις όπου εναλλασσόμενες ανάγκες και νέες τεχνολογίες "συναντώνται" για να επιφέρουν επανάσταση στον τρόπο διεξαγωγής της επιχειρηματικής δράσης.

 

Για να γίνει πληρέστερα κατανοητή η έννοια του Ηλεκτρονικού Εμπορίου αξίζει να αναλυθούν ορισμένα σημεία:

§       Επιχειρηματικές στρατηγικές: Βασικός άξονας και σημείο αναφοράς του Ηλεκτρονικού Εμπορίου είναι η υποστήριξη των επιχειρήσεων στην προσπάθειά τους να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν στρατηγικές κινήσεις τέτοιες που θα τους εξασφαλίσουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στην αγορά που κινούνται. Έτσι, το ηλεκτρονικό εμπόριο δεν αναφέρεται απλά στην χρήση τεχνολογίας για αυτοματοποίηση κάποιων επιχειρηματικών διαδικασιών, αλλά στη στρατηγική εκμετάλλευσης για επίτευξη επιχειρηματικών στόχων.

§       Τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας: Το ηλεκτρονικό εμπόριο μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη σε πολλούς τομείς δραστηριοποίησης μιας επιχείρησης και σε πολλά στάδια της συνολικής λειτουργίας της. Έτσι, για παράδειγμα, κλασσικές εφαρμογές Η.Ε. είναι η Σύναψη Εμπορικής Σχέσης (Διεκπεραίωση Συμφωνιών), η Προώθηση Προϊόντων (Marketing, Διαφήμιση, Πωλήσεις), η Παράδοση Προϊόντων, ο κύκλος της Προσφοράς/Παραγγελιοδοσίας/Τιμολόγησης, οι Πληρωμές κ.α.

§       Επιχειρηματικές πρακτικές: Στην πράξη το Ηλεκτρονικό Εμπόριο απαιτεί μια σειρά επενδύσεων από τις επιχειρήσεις. Πέρα από τις προφανείς επενδύσεις (υλικό, λογισμικό, τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός), το Ηλεκτρονικό Εμπόριο απαιτεί δέσμευση ανθρώπινων πόρων, εκπαίδευση, κατοχή τεχνογνωσίας, και άλλα έμμεσα κόστη που αναφέρονται στην ανάπτυξη κατάλληλης "κουλτούρας" στην επιχείρηση, στον ανασχεδιασμό επιχειρηματικών πρακτικών, κ.α. Στην πράξη, το κόστος υιοθέτησης του Ηλεκτρονικού Εμπορίου μπορεί να είναι πραγματικά μικρό για μία αρχική εφαρμογή και αυξάνεται όσο μεγαλώνει  το μέγεθος της επιχείρησης, οι τομείς δραστηριότητας στους οποίους θα εφαρμοστεί, κ.α. Γενικά, οι επιχειρήσεις που είναι εξοικειωμένες με την εφαρμογή νέων τεχνολογιών δεν αντιμετωπίζουν συνήθως το κόστος επένδυσης σαν αναχαιτιστικό παράγοντα.

§       Νέες τεχνολογίες: Το ηλεκτρονικό εμπόριο δεν αποτελεί τεχνολογία από μόνο του. Δεν έγινε δηλαδή κάποια μεμονωμένη τεχνολογική επανάσταση που να κατέστησε δυνατό το ηλεκτρονικό εμπόριο. Αντίθετα το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελεί μια ολοκληρωμένη και εμπεριστατωμένη προσπάθεια συνδυασμού νέων τεχνολογιών με απώτερο σκοπό την εξυπηρέτηση των επιχειρήσεων. Έτσι, το ηλεκτρονικό εμπόριο συνδυάζει Τεχνολογίες Δικτύων Υπολογιστών και Τεχνολογίες Λογισμικού με τέτοιο τρόπο που η χρήση τους να είναι εφικτή αλλά και αποδοτική για τις επιχειρήσεις.

 

Το Ηλεκτρονικό Εμπόριο μπορεί να αποτελέσει σημαντικό όπλο για τις επιχειρήσεις που επιθυμούν (ή είναι υποχρεωμένες από τις συνθήκες της αγοράς) να προβούν σε αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας τους προκειμένου να επιβιώσουν και να ανθήσουν στο σύγχρονο ανταγωνισμό. Το ηλεκτρονικό εμπόριο μπορεί να βοηθήσει μία επιχείρηση να μεταβάλλει ολοκληρωτικά τη δομή της, περνώντας από πολλά επίπεδα ιεραρχίας σε πιο "οριζόντιες" δομές και συσφίγγοντας τις σχέσεις της με τους πελάτες και προμηθευτές της. Οπως φαίνεται στο σχήμα 1, οι  επιχειρήσεις ισοπεδώνουν τις παλιές ιεραρχικές δομές και ξεριζώνουν τα εμπόδια μεταξύ των βαθμίδων της επιχείρησης. Χαλαρώνουν τα εμπόδια μεταξύ της εταιρίας και των πελατών της και των προμηθευτών της. Οι επιχειρηματικές διαδικασίες ξανασχεδιάζονται προκειμένου οι εταιρίες να ξεπεράσουν τα παλιά αυτά όρια.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 Σχήμα 1: Αλλαγές στις επιχειρηματικές λειτουργίες και διαδικασίες.

 

 

 

Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι ένας τρόπος που καθιστά ικανές και υποστηρίζει τις αλλαγές σε μία παγκόσμια κλίμακα. Επιτρέπει στις εταιρίες να είναι πιο αποδοτικές και ευπροσάρμοστες στις εσωτερικές τους λειτουργίες, να εργάζονται πιο στενά με τους προμηθευτές τους και να είναι πιο υπεύθυνες στις ανάγκες και τις απαιτήσεις των πελατών τους. Επιτρέπει στις εταιρίες να επιλέξουν τους καλύτερους προμηθευτές, ανεξάρτητα από την γεωγραφική τους τοποθεσία και να πουλήσουν πλέον σε μία παγκόσμια αγορά.

 

Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι τεχνολογία που αφορά την υποστήριξη επιχειρηματικών αλλαγών με τη χρήση της τεχνολογίας. Εταιρίες που επέλεξαν να λάβουν υπόψη τους το ηλεκτρονικό εμπόριο σαν μία προσθήκη στους ήδη υπάρχοντες τρόπους λειτουργίας τους, θα κερδίσουν περιορισμένα οφέλη από αυτό. Αντίθετα, τα κύρια οφέλη θα προκύψουν σε εκείνες τις εταιρίες που είναι πρόθυμες να ανασχεδιάσουν πλήρως την οργάνωσή τους και τις επιχειρηματικές τους διαδικασίες, συνεχώς εκμεταλλευόμενες τις ευκαιρίες που τους προσφέρει το ηλεκτρονικό εμπόριο, με κατεύθυνση πάντα την επίτευξη των συγκεκριμένων επιχειρηματικών στόχων.

Κεφάλαιο 2ο

 

Προϊόντα, Εταίροι και Επιχειρηματικές Διαδικασίες

 

Οι συμμετέχοντες σε ένα περιβάλλον Ηλεκτρονικού Εμπορίου μπορεί να είναι επιχειρήσεις, δημόσιοι οργανισμοί και καταναλωτές. Στα πλαίσια αυτά, οι εφαρμογές του Ηλεκτρονικού Εμπορίου μπορούν να διαχωριστούν στις ακόλουθες κατηγορίες:

 

·       Επιχείρηση –προς- Επιχείρηση

·       Επιχείρηση –προς- Καταναλωτής

·       Επιχείρηση –προς- Δημόσιοι Φορείς

·       Καταναλωτής –προς- Δημόσιοι Φορείς

 

επιχείρηση
 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Σχήμα 2: Κατηγορίες του ηλεκτρονικού εμπορίου.

 

 

Ένα παράδειγμα της κατηγορίας Επιχείρηση-Επιχείρηση αφορά μια εταιρία που χρησιμοποιεί  τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα της για να παραγγείλει ηλεκτρονικώς από τους προμηθευτές της, να δεχτεί τιμολόγια και να κάνει τις πληρωμές. Αυτή η κατηγορία έχει εδραιωθεί με τη χρησιμοποίηση της Ηλεκτρονικής Ανταλλαγής Δεδομένων (EDI).

 

Η κατηγορία Επιχείρηση-Καταναλωτής εξισώνεται με την ηλεκτρονική πώληση και παρουσιάζει αυξανόμενη χρήση σε διεθνές επίπεδο, λόγω της ευρείας χρήσης των δυνατοτήτων του Internet, το οποίο ενδείκνυται για την αποτελεσματική προώθηση καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών σε μεγάλο εύρος πιθανών πελατών.

 

Η κατηγορία Επιχείρηση-Δημόσιοι Φορείς καλύπτει κάθε μορφή επικοινωνίας μεταξύ ιδιωτικών εταιριών και αρμόδιων αρχών, τόσο για τη διεκπεραίωση φορολογικών ή άλλων υποχρεώσεων, όσο και για την αυτοματοποίηση της διαδικασίας των Δημόσιων Προμηθειών.

Τέλος, η κατηγορία Καταναλωτές-Δημόσιοι Φορείς δεν έχει ακόμα εμφανιστεί. Ωστόσο, ως επακόλουθο της ανάπτυξης των κατηγοριών της Επιχείρησης-Καταναλωτής και της Επιχείρησης-Δημόσιοι Φορείς, οι κυβερνήσεις μπορούν να επεκτείνουν τις ηλεκτρονικές αλληλεπιδράσεις σε θέματα όπως πληρωμές κοινωνικής πρόνοιας και αυτό-προσδιοριζόμενοι φόροι επιστροφής.

 

Υπάρχουν τέσσερις γενικοί τύποι προϊόντων που αφορούν το ηλεκτρονικό εμπόριο:

·       Αγαθά: πρόκειται για φυσικά αντικείμενα, που έχουν παραχθεί σύμφωνα με κάποιες προδιαγραφές, που συνήθως τις ορίζει ο κατασκευαστής τους. Συνήθως συμπεριλαμβάνεται στην έννοια τους και η μεταφορά από τον τόπο παραγωγής τους στον τόπο πώλησής τους. Παραδείγματα αυτής της κατηγορίας περιλαμβάνουν: χημικά, φαρμακευτικά προϊόντα, είδη ένδυσης, ανταλλακτικά κάθε είδους, οχήματα κλπ.

·       Εργασίες: σε αυτή την κατηγορία υπάγονται εργασίες ανάπτυξης ή κατασκευής αγαθών σύμφωνα με προδιαγραφές ο πελάτης. Παραδείγματα αποτελούν τα προϊόντα λογισμικού, ηλεκτρικές/υδραυλικές εγκαταστάσεις, κατασκευές χώρων κλπ. Βασικές επιχειρηματικές διαδικασίες που έχουν σχέση με αυτή την κατηγορία αφορούν τη διαπραγμάτευση των προδιαγραφών, τις πληρωμές σύμφωνα με την πρόοδο του έργου κλπ.

·       Υπηρεσίες: η διάθεση και πώληση υπηρεσιών είναι συνήθως διαδικασίες αλληλοεξαρτώμενες. Παραδείγματα αυτής της κατηγορίας περιλαμβάνουν: δημόσιες, τουριστικές, χρηματοοικονομικές, ψυχαγωγικές, συμβουλευτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας.

·       ’ϋλα αγαθά: εδώ περιλαμβάνονται προϊόντα των οποίων η αξία δεν συνδέεται άμεσα με το κόστος παραγωγής τους, αλλά με το περιεχόμενο και τη χρήση τους. Επιπλέον, η διανομή τους εξαρτάται άμεσα από κάποιο μέσο επικοινωνίας, ενώ συνδέονται άρρηκτα με την έννοια των δικαιωμάτων χρήσης. Παραδείγματα αυτής της κατηγορίας περιλαμβάνουν τις κινηματογραφικές ταινίες, προϊόντα  μουσικής, πακέτα λογισμικού, σχέδια διαφόρων ειδών κλπ. Επιχειρηματικές διαδικασίες που σχετίζονται με αυτή την κατηγορία περιλαμβάνουν την αναπαραγωγή των προϊόντων κατόπιν σχετικής άδειας και όλες τις επικοινωνιακές διεργασίες που πρέπει να συντελεστούν  γι' αυτό τον σκοπό.

 

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι παραπάνω κατηγορίες είναι πολύ γενικού περιεχομένου. Στην πράξη, ένα προϊόν μπορεί να προέλθει από την συνένωση δύο ή περισσοτέρων από τις παραπάνω γενικές κατηγορίες: για παράδειγμα, ένα βιβλίο είναι ένα προϊόν με στοιχεία άϋλου αγαθού, ενώ αγαθά μπορεί να συνοδεύονται από ένα συμβόλαιο συντήρησης, κάτι που πρακτικά θεωρείται παροχή υπηρεσιών.

 

 

 

 

Οι βασικότερες επιχειρηματικές διαδικασίες που συντελούνται σήμερα στα πλαίσια της εμπορικής διαδικασίας περιλαμβάνουν:

 

§       Προώθηση προϊόντων (marketing): το marketing περιλαμβάνει μία σειρά από δραστηριότητες στην πλευρά του πωλητή προϊόντων και υπηρεσιών (π.χ. έρευνα αγοράς, σχεδιασμός προϊόντων, προώθηση και διαφήμιση προϊόντος κλπ.) όσο και στην πλευρά του πιθανού αγοραστή (π.χ. επιλογή κατάλληλου προϊόντος, συλλογή προσφορών, επιλογή βέλτιστης προσφοράς κλπ). Στη διάρκεια των λειτουργιών αυτών συνήθως υπάρχει ελάχιστη άμεση επαφή μεταξύ του αγοραστή και του πωλητή αλλά συμμετέχουν σ' αυτές και ενδιάμεσοι φορείς (π.χ. μεταπωλητές, αντιπρόσωποι κλπ.).

§       Επιβεβαίωση συνεργασίας (contracting): για τη διεκπεραίωση αυτής της διαδικασίας απαιτούνται: από την πλευρά του αγοραστή, η συλλογή των προδιαγραφών του προϊόντος καθώς και άλλων όρων που σχετίζονται με τη συνεργασία με προμηθευτές (π.χ. μεταφοράς, παράδοσης και πληρωμής) και από την πλευρά του πωλητή η διαπραγμάτευση για τους όρους συνεργασίας, η επεξεργασία των παραγγελιών σύμφωνα με τους συμφωνηθέντες όρους συνεργασίας κλπ. Στη διάρκεια των λειτουργιών αυτών, και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, διεξάγονται επικοινωνίες μεταξύ των δύο μερών που βασίζονται κυρίως σε αδόμητες πληροφορίες και κείμενα.

§       Διαχείριση αποθεμάτων (logistics): εδώ περιλαμβάνονται όλες οι λειτουργίες που στοχεύουν στη διάθεση των παραγγελθέντων προϊόντων στον αγοραστή σύμφωνα με τους όρους συνεργασίας. Λειτουργίες που περιλαμβάνονται στα πλαίσια αυτά αφορούν την ζήτηση των προϊόντων, τη μεταφορά, την υποδοχή και κατηγοριοποίηση των προϊόντων στην αποθήκη κλπ. Κατά τη διάρκεια των λειτουργιών αυτών, συνήθως διεξάγονται δομημένες επικοινωνίες μεταξύ των συμμετεχόντων μερών, αγοραστή και πωλητή.

§       Διακανονισμός (settlement): στη διαδικασία αυτή περιλαμβάνεται η τιμολόγηση προϊόντων και υπηρεσιών και η πληρωμή τους. Δεν πρόκειται απλώς για οικονομικό διακανονισμό αλλά για γενικότερο διακανονισμό των όρων συνεργασίας των εμπορικών εταίρων (π.χ. μπορεί να μη συντελείται μία απλή πληρωμή τιμολογίων αλλά και ο αμοιβαίος συμψηφισμός τους).

§       Επικοινωνία με δημόσιους φορείς (interfacing with administration): όλα μέρη που συμμετέχουν στα πλαίσια του διεθνούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος πρέπει σε κάποια σημεία του εμπορικού κύκλου να έρθουν σε επαφή με δημόσιους φορείς, για διάφορους λόγους (π.χ. διεκπεραίωση εισαγωγών / εξαγωγών, εξόφληση φόρων κλπ.).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Κεφάλαιο 3ο

 

Πεδίο Εφαρμογής του Ηλεκτρονικού Εμπορίου

Επίπεδα του Ηλεκτρονικού Εμπορίου

 

Πέρα από μία απλή και ενιαία τεχνολογία, το ηλεκτρονικό εμπόριο περικλείει μία μεγάλη σειρά από επιχειρηματικές λειτουργίες και διεκπεραιώσεις συμπεριλαμβανομένου:

 

§         Συλλογή και ανταλλαγή πληροφοριών για προϊόντα και υπηρεσίες. Η ανταλλαγή πληροφοριών, διαφήμιση και ενημέρωση για προϊόντα και υπηρεσίες είναι ίσως η πλέον διαδεδομένη χρήση του Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Για παράδειγμα, παρά πολλές επιχειρήσεις (ακόμα και στην Ελλάδα) διαθέτουν ηλεκτρονικές σελίδες μέσω των οποίων διαφημίζουν στο Internet τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχουν. Οι περισσότερες προσφέρουν παράλληλα και επιπλέον  υπηρεσίες στους πελάτες τους και σε κάθε ενδιαφερόμενο, που εμπίπτουν συνήθως σε μία από τις επόμενες κατηγορίες.

Υποστήριξη πελάτη (πριν και μετά την πώληση). Πολλές επιχειρήσεις δημιουργούν ομάδες συζητήσεων και επαφών με τους πελάτες τους, οι οποίοι με τον τρόπο αυτό μπορούν να επικοινωνούν όχι μόνο με τον προμηθευτή, αλλά και μεταξύ τους, ανταλλάσσοντας ιδέες, ερωτήσεις, συμβουλές, κ.α. Για παράδειγμα το δίκτυο GEN (http://www.gen.net) είναι ένα Παγκόσμιο Δίκτυο Μηχανικών,  συντονισμένο από τη Siemens Nixdorf και έχει μέτοχους από πολλές Ευρωπαϊκές χώρες. Το GEN είναι μία "αγορά για τη μηχανική γνώση" που φέρνει κοντά τους προμηθευτές των συστατικών και των υπό-συναρμολόγηση αντικειμένων και εκείνους που πιθανόν μπορούν συγχωνέψουν εκείνα τα συστατικά και τα υπό-συναρμολόγηση αντικείμενα μέσα στα δίκτυά τους σαν νέα δικά τους προϊόντα. Οι προμηθευτές εισαγάγουν λεπτομερειακές τεχνικές πληροφορίες (ίσως περιλαμβάνεται και CAD σχεδίαση 3 διαστάσεων) στο δίκτυο του GEN. Πιθανοί πελάτες μπορούν έτσι να ερευνήσουν την πληροφορία του προμηθευτή και να ψάξουν για τα "πιο κατάλληλα" συστατικά  ή συναρμολογημένα αντικείμενα και μπορούν να πειραματιστούν με τη συγχώνευση εκείνων των συστατικών και των συναρμολογημένων αντικειμένων στα δικά τους σχεδιασμένα προϊόντα που βρίσκονται στα αρχικά στάδια.

§         Ηλεκτρονική πληρωμή (με τη χρήση ηλεκτρονικής μεταφοράς κεφαλαίων, πιστωτικών καρτών, ή ηλεκτρονικού χρήματος). Για παράδειγμα η εταιρία Digicash έχει αναπτύξει ένα σύστημα "ηλεκτρονικών μετρητών" που έχει σχεδιαστεί ειδικά για πληρωμές μέσω του Internet και χρησιμοποιεί ειδικούς αλγόριθμους κρυπτογράφησης που εγγυώνται την ανωνυμία και εμπιστευτικότητα των συναλλαγών.

 

 

 

Ηλεκτρονική διανομή (τόσο σε ότι αφορά τη διαχείριση και παρακολούθηση των φυσικών διανομών, όσο και για την ίδια τη διανομή όπου είναι εφικτό). Για παράδειγμα η εταιρία Oracle (http://www.oracle.com) διαθέτει μία ηλεκτρονική σελίδα στο Internet μέσω της οποίας πιθανοί πελάτες μπορούν να έχουν πρόσβαση σελίδες και να βλέπουν διάφορες πληροφορίες για τα προϊόντα της εταιρίας. Μπορούν να μεταφέρουν στον υπολογιστή τους δωρεάν δοκιμαστικές εκδόσεις των προγραμμάτων της εταιρίας ή να πληρώσουν on-line μέσω της πιστωτικής τους κάρτας για να μεταφέρουν ολόκληρα προγράμματα. Εξ' αιτίας των πιθανών νομικών και οικονομικών προβλημάτων, η on-line αγορά και υπηρεσία διανομής έχει πρόσφατα περιοριστεί μονό σε πελάτες των Η.Π.Α. Επίσης, ένα άλλο παράδειγμα που προέρχεται από τον χώρο των εκδόσεων όπου παρέχονται τέτοιες υπηρεσίες. Η γνωστή εφημερίδα The Times (http://www.the-times.co.uk) και η Sunday Times τώρα εκδίδονται on-line. Το πλήρες περιεχόμενο των εφημερίδων είναι διαθέσιμο στο Internet και η πρόσβαση είναι δωρεάν σε οποιονδήποτε διαθέτει σύνδεση με το Internet. Χρησιμοποιώντας τις ευκολίες της "Interactive Times", οι χρήστες της on-line υπηρεσίας μπορούν να "ράψουν" την εφημερίδα σύμφωνα με τα δικά τους ενδιαφέροντα και γούστα ή να εκτελέσουν μία έρευνα για παλαιότερα άρθρα που περιλαμβάνουν ειδικές λέξεις-κλειδιά. Παρόμοιες υπηρεσίες παρέχονται και από ελληνικές υπηρεσίες όπως η Ελευθεροτυπία (http://www.enet.gr), τα ΝΕΑ και το ΒΗΜΑ (http://www.dolnet.gr).

 

Δημιουργία ιδεατών επιχειρήσεων (virtual enterprises), δηλαδή ομάδων επιχειρήσεων που συνεργάζονται ηλεκτρονικά δημιουργώντας μία επιχείρηση που προσφέρει προϊόντα ή υπηρεσίες που καμία από τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις δεν θα μπορούσε να προσφέρει από μόνη της. Έτσι, η Virtual Vineyards (http://www.virtualvin.com) υπάρχει μόνο σαν σελίδα στο δίκτυο (δεν έχει δηλαδή φυσική υπόσταση). Αποτελεί μια κοινοπραξία μικρών παραγωγών κρασιών στην Καλιφόρνια των Η.Π.Α. Υπάρχει λεπτομερής on-line ενημέρωση για διάφορα φαγητά και κρασιά καθώς επίσης και on-line υπηρεσία ερωτήσεων (χρησιμοποιώντας το e-mail). Οι πελάτες μπορούν να παραγγείλουν και να πληρώσουν χρησιμοποιώντας είτε την πιστωτική κάρτα, είτε το ηλεκτρονικό χρήμα. Οι παραγγελίες των πελατών μεταφέρονται μέσω δικτύου στον κατάλληλο προμηθευτή και τα προϊόντα αποστέλλονται μέσω ταχυδρομείου. Οι πελάτες μπορούν να παρακολουθήσουν τη διαδικασία της παράδοσης ηλεκτρονικά κάθε στιγμή, με πρόσβαση στη  διαδικασία ακόμα και όταν αυτή είναι στο στάδιο του ταχυδρομείου.

Ανάπτυξη κοινών επιχειρηματικών διαδικασιών (shared business process) μεταξύ επιχειρήσεων. Τέτοιες διαδικασίες φέρνουν σε στενή επαφή τους πελάτες με τους προμηθευτές, συσφίγγοντας τους επιχειρηματικούς δεσμούς και δυσχεραίνοντας με αυτόν τον τρόπο την αλλαγή συνεργατών (lock-in). για παράδειγμα η αλυσίδα καταστημάτων Tesco λειτουργεί γύρω στα 540 σούπερ-μάρκετ στη Μεγάλη Βρετανία. Η εταιρία έχει ένα "σύστημα πωλήσεων βασισμένο στη παραγγελία", με το οποίο η πληροφόρηση πάνω στα προϊόντα που πωλούνται στα ξεχωριστά σούπερ-μάρκετ έτσι όπως συγκεντρώνονται από σαρρωτές ελέγχου, διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στους υπολογιστές στους υπολογιστές στο Κεντρικό Κατάστημα Ελέγχου της εταιρίας. Αυτοί οι υπολογιστές καθορίζουν τα αγαθά  που είναι για ανανέωση του αποθέματός τους στο κάθε κατάστημα και στέλνουν αυτή τη πληροφορία ηλεκτρονικά στους υπολογιστές που βρίσκονται στην αποθήκη του Tesco που εξυπηρετεί το κατάστημα. Για πολλά προϊόντα το Tesco από μόνο του δεν κρατάει απόθεμα και έτσι οι παραγγελίες παράγονται αυτόματα και διαβιβάζονται στους προμηθευτές του Tesco χρησιμοποιώντας το EDI. Στη διανομή από την αποθήκη του Tesco, το  επανατοποθετημένο απόθεμα μεταφέρεται αμέσως στο κατάλληλο κατάστημα. Μέσα σε 24 ώρες από τη στιγμή που θα πωληθεί το είδος στο σούπερ-μάρκετ γίνεται η αντικατάστασή του πίσω στα ράφια. Το σύστημα εφοδιασμού βασίζεται στην ηλεκτρονική επικοινωνία και στην κλειστή συνεργασία μεταξύ του Tesco  και των προμηθευτών του, οι οποίοι ουσιαστικά είναι συνεργάτες σε μια κατανεμημένη επιχειρηματική διαδικασία ανανέωσης των προϊόντων στα ράφια του σούπερ-μάρκετ.

 

Κάποια άλλα εδραιωμένα παραδείγματα για το ηλεκτρονικό εμπόριο που μπορούν να βοηθήσουν στην διευκρίνιση της φύσης του και της δράσης του, είναι και τα παρακάτω στους ακόλουθους τομείς:

 

Πώληση

 

Ibs (http://www.bookshop.co.uk)

Το βιβλιοπωλείο-internet υπάρχει μόνο σαν σελίδα στο δίκτυο του Internet -  και δεν έχει φυσική υπόσταση. Το μαγαζί ειδικεύεται σε τεχνικά βιβλία και σήμερα προσφέρει περισσότερους από 780.000 τίτλους. Οι πελάτες που επισκέπτονται το ibs μπορούν να ξεφυλλίσουν, να ψάξουν χρησιμοποιώντας λέξεις-κλειδιά και μπορούν να αποκτήσουν λεπτομερειακές πληροφορίες για ιδιαίτερους τίτλους, περιλαμβανομένου και ενός περιγραφικού κειμένου, βιβλιογραφικές πληροφορίες, λίστες περιεχομένων, κριτικές και προτεινόμενα βιβλία για ανάγνωση. Μπορούν να παραγγείλουν και να πληρώσουν τα βιβλία, τα οποία θα τους διανεμηθούν μέσω των εδραιωμένων διεθνών εκδοτικών καναλιών διανομής-παράδοσης.

 

Χρηματοοικονομικά

 

Τράπεζα Barclays (http://www.barclays.co.uk)

Πολλές τράπεζες κατά καιρούς έχουν προσφέρει on-line querying για τους λογαριασμούς. Ακολουθώντας το χαλάρωμα των ελέγχων στη εξαγωγή των τεχνολογιών ασφαλείας από τις Η.Π.Α, η Barclays το επέκτεινε σε μεγάλη κλίμακα, προσφέροντας δοκιμαστικά στους πελάτες διαρκείς τραπεζικές υπηρεσίες μέσω των υπολογιστών που έχουν στο σπίτι τους.

 

ESI (http://www.esi.co.uk)

Η εταιρία Electronic Share Information προσφέρει μία on-line πληροφόρηση μετοχών και εμπορική ευκολία. Οι πελάτες μπορούν να δουν τις τιμές στο χρηματιστήριο αξιών στο Λονδίνο και τον πίνακα FTSE 100, να αγοράσουν και πουλήσουν on-line μετοχές διαμέσου της ShareLink, να χρησιμοποιήσουν μια σειρά από τεχνικές αναλύσεις και ερευνητικά εργαλεία, να αποκτήσουν το προφίλ της εταιρίας και share tips, να ζητήσουν αυτόματη ανακοίνωση των αλλαγών των τιμών των μετοχών και να αποκτήσουν τις πραγματικές εκτιμήσεις του χαρτοφυλακίου. Αρχίζοντας από το Σεπτέμβριο του 1995, η υπηρεσία έχει τώρα 15.000 δηλωμένους χρήστες σε καταλόγους και ελκύει 1,25 εκατομμύρια επισκέπτες το μήνα.

 

Διανομή

 

DIPA

Η εταιρία DIPA GmbH προμηθεύει υψηλής ποιότητας φωτογραφικές εικόνες. Οι πελάτες μπορούν να "ξεφυλλίσουν" μια εκτεταμένη βιβλιοθήκη φωτογραφιών και να παραγγείλουν τις εικόνες που ζητάνε, οι οποίες παραδίδονται μέσω δορυφορικών links.

 

Υποστήριξη πωλήσεων πριν και μετά

 

Hewlett Packard (http://www.hp.com)

Η σελίδα "Access HP" της Hewlett Packard προμηθεύει σελίδες με πληροφορίες, που περιλαμβάνουν και γενικές πληροφορίες που αφορούν την εταιρία, ειδήσεις, παγκόσμια σημεία επικοινωνίας, ανακοινώσεις νέων προϊόντων και λεπτομέρειες για ένα ευρύ φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών της Hewlett Packard.

 

GE Plastics (http://www.ge.com/gep)

Η GE Plastics είναι ένας καθοδηγητής της βιομηχανίας στον κλάδο των μηχανικών πλαστικών. Η σελίδα της εταιρίας προωθεί μία γενική ματιά των προϊόντων της εταιρίας, δείχνει λεπτομερώς τις ιδιότητες κάθε υλικού, τις οδηγίες χρήσεως και τις συστάσεις  για σχεδιασμένες εφαρμογές, χρησιμοποιώντας τα υλικά της εταιρίας. Υπάρχει επίσης η  on-line "Τεχνική Συμβουλή της Εβδομάδας "….. όπου κάθε επισκέπτης μπορεί να υποβάλει κάποια συμβουλή για την εργασία με τα υλικά της GE. Η εταιρία συλλέγει τις καλύτερες συμβουλές και τις συγχωνεύει στις σελίδες της " Παλιές Τεχνικές Συμβουλές".

 

Μηχανικό Σχέδιο

 

Ford

Οι ομάδες μηχανικών της Ford συνεργάζονται παγκοσμίως πάνω σ' ένα σχέδιο νέων αυτοκινήτων χρησιμοποιώντας το ιδιωτικό δίκτυο της Ford. Το σύστημα υποστήριξης σχεδίου είναι ένας συνδυασμός του συστήματος τηλεδιάσκεψης και ενός μοιρασμένου "πίνακα σχεδίασης". Κάθε συμμέτοχος στη διάσκεψη σχεδιασμού μπορεί να σχεδιάσει ή να γράψει σ' ένα λευκό πίνακα, να σύρει αντικείμενα στον λευκό πίνακα και να εμφανίσει αντικείμενα πάνω σ' αυτόν. Ολες οι αλλαγές στον λευκό πίνακα είναι αμέσως ορατές σε όλους τους αυτούς που συμμετέχουν.  Οι τύποι των αντικειμένων που χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη, περιλαμβάνουν CAD σχέδια, τεκμηριωμένα κείμενα και video clips.

 

Επιχειρηματική Υποστήριξη

 

CitiusNet (e-mail: citius@mail.citius.fr)

Το citiusNet είναι ένα καλά εδραιωμένο σύστημα για την υποστήριξη επιχείρησης σε επιχείρηση μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου. Πρόσφατα έχει 3 βασικά στοιχεία: το altius, το citius, το fortius. Το Altius είναι ένας ηλεκτρονικός κατάλογος βιομηχανικούς προμηθευτές και προμηθευτές γραφείου. Το Citius είναι ένα σύστημα για τον χειρισμό των εμπορικών διεκπεραιώσεων. Το  Fortius υποστηρίζει την ηλεκτρονική  πληρωμή μέσω EDI και χρησιμοποιείται όχι μόνο για την πληρωμή των αγαθών που επιλέχθηκαν τελικά από το altius και εμπορεύτηκαν  με το citius, αλλά επίσης και για διεκπεραιώσεις ρουτίνας όπως πληρωμές ασφαλείας και συντάξεων. Το citiusNet είναι μία πολύγλωσση υπηρεσία επειδή προσφέρεται διεθνώς. Τα συστήματα αναπτύχθηκαν από τη DDP της Lyon Γαλλίας με τη συνεργασία ποικίλων συνεργατών από την Ισπανία, το Βέλγιο, τη Γερμανία και την Ιταλία. Το DDP τώρα σχεδιάζει να επεκτείνει τις υπηρεσίες του, προσφέροντας γενικότερη επιχειρηματική υποστήριξη ("Διεθνή Μεσολάβηση"). Το DDP θα χειρίζεται όλες τις λειτουργίες ρουτίνας ( Τραπεζικά, διοίκηση, κεφάλαια σύνταξης, κτλ.) εκ' μέρους των συνδρομητών του, επιτρέποντας έτσι σε εκείνους να συσπειρωθούν στον πυρήνα των δικών τους επιχειρήσεων.

 

Ακαδημαϊκές-Επιστημονικές Υπηρεσίες

 

De Kreek (http://www.dds.nl/dekreek)

Ο κ. Jeroen de Kreek, είναι ένας δικηγόρος από το ’μστερνταμ που προμηθεύει μία υπηρεσία που δίνει απαντήσεις σε νομικές ερωτήσεις και είναι διαθέσιμη 24 ώρες το 24ωρο. Οι χρήστες αυτής της υπηρεσίας οδηγούνται μέσω μίας ιεραρχίας από καταλόγους που τους βοηθούν βασικά να διατυπώσουν την ερώτησή τους σαν ένα μήνυμα-κείμενο. Ο κ. de Kreek  τότε απαντάει κανονικά στην ερώτηση μέσα σε δύο ώρες. Η απάντηση στην πρώτη ερώτηση είναι δωρεάν αλλά οι επόμενες ερωτήσεις επιφέρουν χρέωση.

 

Διεθνής Επαφές

 

Παγκόσμιο Εμπορικό Δίκτυο (http://www.unicc.org/unpdc)

Το Παγκόσμιο Εμπορικό Δίκτυο είναι ένα τεράστιο δίκτυο με επιχειρηματικές πληροφορίες, που αναπτύχθηκε κάτω από την επίβλεψη των UN και υποστηριζόμενο από το πρόγραμμα Αποτελεσματικού Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Με τη διεθνή επένδυση στις εδραιωμένες εθνικές βάσεις δεδομένων, το δίκτυο αποβλέπει στο να προωθήσει δεδομένα-κλειδιά πάνω στο εμπόριο για χώρες σ' όλο τον κόσμο. Τέτοια δεδομένα θα μπορούν να καλύψουν για παράδειγμα, αγορά πληροφοριών, μεταφορά επιλογών και τιμών, ασφαλιστικές ευκολίες, διαθέσιμη πίστωση, απαιτήσεις πελατών και ρυθμίσεις εισαγωγής / εξαγωγής.  Ακόμα περισσότερο, μέσω του συστήματος "ευκαιρίες ηλεκτρονικού εμπορίου", το δίκτυο βοηθάει σαν ένας χώρος συνάντησης αγοραστών και πωλητών σε παγκόσμιο επίπεδο. Πιθανά "συνοικέσια" μεταξύ αγοραστών και πωλητών αναγνωρίζονται και από τις δύο πλευρές με τη χρησιμοποίηση γεωγραφικών λεπτομερειών και πληροφοριών για τα προϊόντα που προσφέρονται και ζητούνται, τελευταία εκφράζονται με την χρησιμοποίηση ειδικών κωδικών. Από τη στιγμή που ένα πιθανό "συνοικέσιο" έχει αναγνωριστεί,  ο αγοραστής και ο πωλητής εγκαθιδρύουν απευθείας επαφές.

 

Εξίσου, όπως φαίνεται από το χαμηλότερο στρώμα κύκλων στο σχήμα 3, το ηλεκτρονικό εμπόριο περικλείει μια μεγάλη σειρά από επικοινωνιακές τεχνολογίες, περιλαμβανομένου και του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, fax, της ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων (EDI) και της ηλεκτρονικής μεταβίβασης κεφαλαίων (EFT). Κάθε μία από τις τεχνολογίες που φαίνονται στο σχήμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για της υποστήριξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, με την επιλογή μεταξύ αυτών που επηρεάζονται από το γενικό πλαίσιο – το καθένα είναι απόλυτα κατάλληλο για μερικά πλαίσια και ακατάλληλο για κάποια άλλα.

 

Επίσης το σχήμα 3 δείχνει την ανάγκη για μία καλό-προσδιορισμένη, νομική και ρυθμιστική οργάνωση που συμβάλει στο ηλεκτρονικό εμπόριο, και διευκολύνει τις επιχειρηματικές διεκπεραιώσεις παρά επιβάλλει εμπόδια. Αν και η ευκαιρία για παγκόσμια αλληλεπίδραση είναι μία από τις κύριες “κολώνες” του ηλεκτρονικού εμπορίου, ακόμα και αυτή η νόμιμη και ρυθμιστική οργάνωση έχει επίσης παγκόσμιο πεδίο δράσης.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Σχήμα 3: Πεδίο δράσης του ηλεκτρονικού εμπορίου

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Καθώς τα παραπάνω παραδείγματα βοηθούν στο να δώσουν διευκρινήσεις, υπάρχουν διάφορα "επίπεδα" στα οποία το ηλεκτρονικό εμπόριο μπορεί να διεξαχθεί, να επεκταθεί από μια απλή εμφάνιση δικτύου, σε ηλεκτρονική υποστήριξη των διαδικασιών που από κοινού ανήκουν και ορίζονται από 2 ή περισσότερες εταιρίες.

 

Ποικίλα επίπεδα του ηλεκτρονικού εμπορίου φαίνονται στο σχήμα 4.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


         

   "δεδομένα", απλά,                                       πελατεία, πολυπλοκότητα,

πολλά παραδείγματα                                      λίγα παραδείγματα                                   

 

Σχήμα 4: Τα επίπεδα του ηλεκτρονικού εμπορίου

 

 

Κεφάλαιο 4ο

 

Οι Επιδράσεις του Ηλεκτρονικού Εμπορίου

 

Όσο είναι αλήθεια ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο μπορεί να είναι ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια μιας επιχείρησης, άλλο τόσο επίσης αληθεύει το γεγονός ότι η χρήση του δεν μπορεί να προσδώσει τα ίδια οφέλη σε κάθε τύπο επιχείρησης. Γι' αυτό και η κάθε επιχείρηση θα πρέπει να αξιολογήσει προσεκτικά κάθε προσπάθεια προτού προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια δέσμευσης των πόρων της.

Βοηθητικά ερωτήματα μπορούν να τεθούν ως ακολούθως:

·       Μπορεί η χρήση του ηλεκτρονικού εμπορίου να βοηθήσει την επιχείρηση να πετύχει καλύτερα τους στόχους της;

·       Σε ποιους τομείς της επιχειρηματικής λειτουργίας είναι προσφορότερο να χρησιμοποιηθούν τεχνολογίες και πρακτικές του ηλεκτρονικού εμπορίου;

·       Ποιος συνδυασμός τεχνολογιών μπορεί να επιφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα με το μικρότερο δυνατό κόστος επένδυσης και το ελάχιστο ρίσκο;

·       Τι είδους και τι έκτασης οργανωτικές αλλαγές θα απαιτήσει η εφαρμογή του ηλεκτρονικού εμπορίου μέσα σε μία επιχείρηση;

·       Πως μπορεί το ηλεκτρονικό εμπόριο να μεταβάλλει τις σχέσεις μιας επιχείρησης με τους επιχειρηματικούς εταίρους;

 

Είναι αναμφισβήτητο ότι η εφαρμογή μεθόδων ηλεκτρονικού εμπορίου μπορεί να έχει σημαντικές επιδράσεις στη λειτουργία μιας επιχείρησης σε βασικά επιχειρηματικά μεγέθη:

·       Λειτουργικός κόστος (κόστος διατήρησης αποθέματος, κόστος παραγωγής, κόστος διαφήμισης και προώθησης, κ.α.).

·       Παραγωγικότητα, αποτελεσματικότητα και κερδοφορία.

·       Στρατηγική θέση της επιχείρησης στην αγορά.

·       Διαπραγματευτική ικανότητα της επιχείρησης.

·       Επίδραση πολιτικών marketing και προώθησης προϊόντων.

 

Αυτό  που σίγουρα απαιτείται είναι μία επιχείρηση να μπορεί να αξιολογεί σωστά τις ευκαιρίες και τους κινδύνους που μπορεί να συνεπάγεται η υιοθέτηση  του ηλεκτρονικού εμπορίου, αλλά και να επιλέξει τη σωστή στρατηγική και το πλάνο εφαρμογής του. Κάτι τέτοιο όμως είναι εξαιρετικά δύσκολο για πολλούς λόγους.

·       Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι μια σχετικά καινούργια έννοια και για το λόγο αυτό δεν υπάρχει ακόμη διαθέσιμη σε ευρεία βάση πρακτική εμπειρία που θα βοηθούσε στην αξιολόγηση και ασφαλή εξαγωγή συμπερασμάτων. Έτσι, ο πειραματισμός και η επιχειρηματική διαίσθηση είναι τις περισσότερες φορές οι βασικότεροι μηχανισμοί υιοθέτησης του ηλεκτρονικού εμπορίου, ειδικά σε τεχνολογικά "ανώριμα" επιχειρηματικά περιβάλλοντα, όπως αυτό της Ελλάδας.

·       Η αξιολόγηση των ευκαιριών, των δυνατοτήτων αλλά και των κινδύνων που συνεπάγεται η υιοθέτηση μεθόδων ηλεκτρονικού εμπορίου είναι εξαιρετικά δυσχερής γιατί εξαρτάται από μία πληθώρα παραγόντων όπως το είδος της επιχειρηματικής δραστηριότητας της επιχείρησης, το μέγεθος της, ο βαθμός εξοικείωσης της με τη χρήση νέων τεχνολογιών και μοντέρνων μεθόδων management, η γενικότερη στρατηγική και θέση της στην αγορά, και πολλοί άλλοι.

 

Το ηλεκτρονικό εμπόριο όμως δεν είναι μελλοντικό όνειρο. Συμβαίνει τώρα, με πολλές καλό-εγκαθιδρυμένα επιτυχημένα παραδείγματα. Συμβαίνει τώρα παγκοσμίως- καθώς οι Η.Π.Α, η Ιαπωνία και η Ευρώπη καθοδηγούν τον δρόμο, και έτσι το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι κατά βάση παγκόσμιο στην έννοιά και στη σύνθεσή. Συμβαίνει γρήγορα. Και με την ωρίμανση του EDI και τη γρήγορη ανάπτυξη του Internet και του WWW, είναι ιδιαίτερα επιταχυνόμενο.

 

Η επίδραση του ηλεκτρονικού εμπορίου θα είναι διεισδυτική στις  εταιρίες και στην κοινωνία συνολικά. Για εκείνες τις εταιρίες που διαρκώς εκμεταλλεύονται τη δυναμικότητά του, το ηλεκτρονικό εμπόριο προσφέρει την πιθανότητα ριζοσπαστικών αλλαγών – αλλαγές που ριζικά μεταποιούν τις προσδοκίες των πελατών, που αναπροσδιορίζουν την αγορά ή δημιουργούν εξολοκλήρου νέες αγορές. Όλες οι άλλες εταιρίες συμπεριλαμβανομένου και εκείνων που προσπαθούν να αγνοήσουν τις νέες τεχνολογίες, θα επηρεαστούν από αυτές τις αλλαγές στις αγορές και στις προσδοκίες των πελατών. Εξίσου, ιδιαίτερα μέλη της κοινωνίας θα εμφανιστούν με εξολοκλήρου νέους τρόπους αγοράς αγαθών, πρόσβασης στις πληροφορίες και στις υπηρεσίες και με νέους τρόπους αλληλεπίδρασης με τους κλάδους της κυβέρνησης. Η επιλογή μπορεί να επεκταθεί πολύ και οι περιορισμοί της γεωγραφίας και του χρόνου θα εξαφανιστούν. Η συνολική επίδραση στον τρόπο ζωής θα μπορούσε πολύ καλά να είναι ανάλογη, θα λέγαμε, μ’ αυτού του είδους την ανάπτυξη.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Κεφάλαιο 5ο

Οφέλη του Ηλεκτρονικού Εμπορίου

 

Η χρήση του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι από τη φύση της μια έννοια διεπιχειρησιακή. Παρόλο που το ηλεκτρονικό εμπόριο μπορεί να εφαρμοστεί και μέσα σε μία επιχείρηση, τα πραγματικά οφέλη εμφανίζονται όταν το ηλεκτρονικό εμπόριο εφαρμόζεται μεταξύ επιχειρήσεων, κυρίως μεταξύ επιχειρήσεων που λειτουργούν με τη σχέση προμηθευτή - πελάτη. Για το λόγο αυτό και τα οφέλη που αποκομίζουν οι χρήστες είναι σχεδόν πάντα παράλληλα. Κάθε επιχειρηματική ευκαιρία που παρέχει η χρήση του ηλεκτρονικού εμπορίου σε έναν προμηθευτή, μπορεί στις περισσότερες περιπτώσεις να μεταφραστεί και σε ένα αντίστοιχο όφελος για τους πελάτες του. Με την έννοια αυτή, το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι μια επαναστατική επιχειρηματική καινοτομία, αφού για να αποδώσει καρπούς δεν στηρίζεται στον ανταγωνισμό (win-lose επιχειρηματικές σχέσεις), αλλά στην συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων για το αμοιβαίο κέρδος τους (win-win σχέσεις).

 

Όπως περιληπτικά φαίνεται στον πίνακα 1, το ηλεκτρονικό εμπόριο προσφέρει αρκετές ευκαιρίες στους προμηθευτές και ανάλογα οφέλη στους πελάτες. Αυτά περιλαμβάνουν:

______________________________________________________________

Πίνακας 1: Ευκαιρίες και Οφέλη

 

Ευκαιρία προμηθευτή

Οφέλη πελάτη

Παγκόσμια παρουσία

Παγκόσμια επιλογή

Βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα

Βελτιωμένη ποιότητα στις υπηρεσίες

Μαζική προσαρμογή στις απαιτήσεις του πελάτη και μαζική προσωπική επαφή με τον πελάτη

Προϊόντα και υπηρεσίες στα μέτρα του πελάτη

Μείωση ή ξερίζωμα προμηθευτικών δεσμών

’μεση ικανοποίηση αναγκών

Ελαχιστοποίηση κόστους

Ελαχιστοποίηση τιμών

Νέες  επιχειρηματικές ευκαιρίες

Νέα προϊόντα και υπηρεσίες

 

 

Παγκόσμια παρουσίαση \ Παγκόσμια επιλογή

Τα όρια του ηλεκτρονικού εμπορίου δεν προσδιορίζονται σύμφωνα με τα γεωγραφικά ή εθνικά σύνορα, αλλά πιο πολύ με την κάλυψη των δικτύων του υπολογιστή. Το ηλεκτρονικό εμπόριο επιτρέπει ακόμα και στις μικρές επιχειρήσεις να κινηθούν όχι μόνο σε τοπικές μικρές αγορές, αλλά η αγορά-στόχος μιας επιχείρησης πλέον που συναλλάσσεται ηλεκτρονικά με τους εταίρους της περιορίζεται μόνο από την ύπαρξη τηλεπικοινωνιακών δικτύων. Έτσι, και μικρές επιχειρήσεις μπορούν να πετύχουν μία παγκόσμια παρουσίαση και να διευθύνουν δουλείες διεθνώς.

Τα αντίστοιχα οφέλη του πελάτη είναι η δυνατότητα επιλογής σε ένα παγκόσμιο επίπεδο – ο πελάτης μπορεί να διαλέξει μέσα απ’ όλους τους δυνατούς προμηθευτές, το προϊόν ή την υπηρεσία που χρειάζεται, ανεξάρτητα από την γεωγραφική τους τοποθεσία.

 

Βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα \ Ποιότητα στις υπηρεσίες

Το ηλεκτρονικό εμπόριο επιτρέπει στους προμηθευτές να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους “ πλησιάζοντας περισσότερο τον πελάτη ”. Σ’ ένα απλό παράδειγμα, πολλές εταιρίες εφαρμόζουν την τεχνολογία του ηλεκτρονικού εμπορίου για να προσφέρουν ένα βελτιωμένο επίπεδο στην υποστήριξη των πωλήσεων πριν και μετά, με αυξανόμενα επίπεδα πληροφόρησης για το προϊόν, με καθοδήγηση για τη χρήση του προϊόντος και με γρήγορη ανταπόκριση στη ζήτηση πληροφοριών από τους πελάτες (χωρίς την φυσική μετακίνηση του πελάτη). Έτσι προσφέρουν υπηρεσίες υψηλής ποιότητας με πολύ μικρό κόστος.

 

Μαζική προσαρμογή στις απαιτήσεις τους πελάτη / Προϊόντα και υπηρεσίες στα μέτρα του πελάτη.

Με την ηλεκτρονική αλληλεπίδραση, οι προμηθευτές μπορούν να συλλέξουν λεπτομερείς πληροφορίες για ανάγκες που αφορούν ακόμα και τους πιο ιδιαίτερους-μεμονωμένους πελάτες και αυτόματα να σχεδιάσουν και να προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες σύμφωνα με εκείνες τις ιδιαίτερες ανάγκες, αλλά σε μαζικές τιμές αγοράς. Ένα απλό παράδειγμα είναι ένα ηλεκτρονικό περιοδικό που είναι ειδικά φτιαγμένο για τον ιδιαίτερα απαιτητικό αναγνώστη και είναι συμβατό για να τονίσει άρθρα που πιθανόν είναι ενδιαφέροντα και για να αποκλείσει άρθρα που έχουν ήδη διαβαστεί.

 

Μείωση ή ξερίζωμα προμηθευτικών δεσμών / ’μεση ικανοποίηση αναγκών

Ένα από τα πλέον αναφερόμενα οφέλη του Ηλεκτρονικού Εμπορίου είναι η συμβολή του στην "εξάλειψη" των μη απαραίτητων μεσαζόντων στις εμπορικές συναλλαγές. Κάτι τέτοιο συνεπάγεται αυτόματα τη σμίκρυνση της προμηθευτικής αλυσίδας με τέτοιο τρόπο που ο προμηθευτής έρχεται σε απευθείας επικοινωνία με τον πελάτη χωρίς την παρεμβολή τρίτων (π.χ. αποστολή προϊόντων χωρίς τη χρήση διαμεταφορέων, ενδιάμεσων αποθηκών κ.α.). Το αντίστοιχο όφελος για τον πελάτη είναι φυσικά η άμεση κάλυψη των αναγκών του, καθώς μπορεί να παραλάβει το προϊόν / υπηρεσία που επιθυμεί χωρίς τις χρονικές καθυστερήσεις που αναπόφευκτα εισάγουν στον κύκλο διανομής τα ενδιάμεσα μέρη. Επίσης, είναι η ικανότητα να παρατηρήσει γρήγορα το ακριβές προϊόν που χρειάζεται, χωρίς να είναι περιορισμένο ποσοτικά σε σχέση με εκείνο που γενικά βρίσκεται σε απόθεμα στους τοπικούς προμηθευτές.

 Η πλέον ακραία περίπτωση σμίκρυνσης της προμηθευτικής αλυσίδας επέρχεται στην περίπτωση που το ίδιο το προϊόν έχει τέτοια φύση που μπορεί να μεταφερθεί ηλεκτρονικά. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε πια για πλήρη εξάλειψη της προμηθευτικής αλυσίδας, καθώς δεν χρειάζεται καμία φυσική επαφή για να πραγματοποιηθεί η εμπορική πράξη.

Τέτοιο παράδειγμα εμφανίζεται σε αγορές  όπως η βιομηχανία παραγωγής λογισμικού, οι βιομηχανίες ψυχαγωγίας (ταινίες, video, μουσική, περιοδικά, εφημερίδες ), οι βιομηχανίες που παράγουν προϊόντα εκπαίδευσης μέσα από την ψυχαγωγία (συμπεριλαμβανομένου και όλων των ειδών τις εκδόσεις).

 

 

Ελαχιστοποίηση  κόστους / Ελαχιστοποίηση τιμών

Μια από τις βασικές συμβολές του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι η μείωση των λειτουργικών εξόδων. Καθώς τα έξοδα μιας επιχειρηματικής διεκπεραίωσης συνεπάγονται σε ανθρώπινη αλληλεπίδραση που μετριέται σε δολάρια, τα έξοδα διεξαγωγής μιας παρόμοιας διεκπεραίωσης που εκτελείται ηλεκτρονικά, μπορεί να γίνει με λίγα μόνο cents ή ακόμα λιγότερο και μέσα σε μικρό χρόνο. Από τώρα, κάθε επιχειρηματική διαδικασία, περιλαμβανομένου και των αλληλεπιδράσεων “ρουτίνας” μεταξύ των ανθρώπων, προσφέρει τη δυνατότητα για ουσιαστική μείωση των εξόδων, η οποία μπορεί να μεταφραστεί σε ουσιαστική μείωση των τιμών για τους καταναλωτές.

 

Νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες / Νέα προϊόντα και υπηρεσίες

Επιπρόσθετα, στον επαναπροσδιορισμό των αγορών για την ύπαρξη προϊόντων και υπηρεσιών, το ηλεκτρονικό εμπόριο επίσης προωθεί την ευκαιρία για εξολοκλήρου νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν, προώθηση μέσω δικτύου και υποστήριξη υπηρεσιών, διεύθυνση υπηρεσιών, υπηρεσίες επαφών (π.χ. ιδρύοντας αρχική επαφή μεταξύ πιθανών πελατών και πιθανών προμηθευτών) και πολλών ειδών on-line υπηρεσιών πληροφόρησης.

 

Καθώς οι διάφορες αυτές ευκαιρίες και ωφέλειες είναι όλες ξεχωριστές, παρόλα αυτά είναι μέχρι κάποιου σημείου αλληλοεξαρτώμενες.

Για παράδειγμα, οι βελτιώσεις στην ανταγωνιστικότητα και στην ποιότητα των υπηρεσιών μπορεί να είναι μέρος της άντλησης από την μαζική προσωπική επαφή με τους πελάτες και καθώς μειώνονται τα προμηθευτικά δεσμά μπορεί να συμβάλει στη σωστή μείωση των εξόδων και των τιμών.

 

 

 

Κεφάλαιο 6ο

 

Τα συστατικά Μέρη του Ηλεκτρονικού Εμπορίου

 

Το παρακάτω σχήμα 6.1 απεικονίζει τα πέντε επίπεδα στα οποία μπορεί να αναλυθεί το ηλεκτρονικό εμπόριο. Καθώς μετακινούμαστε από κάτω προς τα πάνω επίπεδα, προχωράμε από περισσότερο τεχνικά θέματα (που ενδιαφέρουν περισσότερο το προσωπικό της πληροφορικής), προς θέματα επιχειρηματικής φύσης που αφορούν κατά κύριο λόγο τη διοίκηση.

 

4

Στρατηγικές Διεπιχειρησιακής Ολοκλήρωσης

BPR, IOS, Electronic Markets, Electronic Hierarchies

 

3

 

 

Στρατηγικές Επιχειρησιακής Ολοκλήρωσης

Quick Response, JIT (Manufacturing), ECR (Retail), MHC (Health Care), VAB (Banking), RG (Public)

 

2

Εφαρμογές Η.Ε.

 

Εφαρμογές Υποστηριζόμενες από το Η.Ε.

Διαπραγμάτευση, Ανταλλαγή Πληροφοριών, Διανομή, Πληρωμή, Ανταλλαγή Παραστατικών, Διαφήμιση

 

1

 

Τεχνολογίες Η.Ε.

EDI, E-mail, E-Cat, E-Forms, FEDI, EFT, BarCodes, EDM, Workflow, Multymedia, V-messaging

0

Τηλεπικοινωνιακή Υποδομή

Internet, VANs, MHSs, LANs, MANs, WANs

 

Σχήμα 6.1: Τα συστατικά μέρη του Ηλεκτρονικού Εμπορίου

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Στη συνέχεια παρατίθενται αναλυτικά τα πέντε επίπεδα του ηλεκτρονικού εμπορίου, δίνοντας όμως περισσότερη βαρύτητα και ανάλυση στα επίπεδα 2,3,4, μια που αφορούν άμεσα τον κλάδο της διοίκησης.

 

Επίπεδο 0: Συνοπτικά μπορούμε να κατατάξουμε τις διάφορες κατηγορίες δικτύων ως εξής

 

ΕΙΔΟΣ

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

INTERNET

·        Διαφήμιση, Ηλεκτρονικές αγορές, Ηλεκτρονική Διανομή

·        Business-to-Consumer

·        Μικρό Κόστος

·        Μεγάλη εξάπλωση

·        Όχι εγγυήσεις

·        Μειωμένη ασφάλεια

 

VAN

·        EDI, E-mail, Προσπέλαση σε βάσεις δεδομένων

·        Business-to-Business

·        Ασφάλεια

·        Αξιοπιστία

·        Κόστος

·        Μικρό εύρος

MHS

·        EDI, E-mail

·        Business-to-Business

·        Ασφάλεια

·        Μικρό κόστος (ως προς VAN)

·        Περιορισμένες εφαρμογές

·        Μικρό εύρος

LAN

·        E-mail, Κοινές εφαρμογές, Μοίρασμα πόρων

·        Inter-Business

·        Μικρό κόστος

·        Καλό για ξεκίνημα

 

·        Όχι πραγματικό ηλεκτρονικό εμπόριο

MAN

·        E-mail, Κοινές εφαρμογές

·        Inter-Business, Business-to-Business

·        Ασφάλεια

·        Ανεξαρτησία από τρίτα μέρη

·        Μεγάλο κόστος

·        Περιορισμένο εύρος

WAN

·        E-mail, Κοινές εφαρμογές

·        Inter-Business, Business-to-Business

·        Ασφάλεια

·        Ανεξαρτησία από τρίτα μέρη

·        Μεγάλο κόστος

·        Δυσκολία διαχείρισης

 

 

 

 

Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει μια συγκριτική ανάλυση του Internet και των VANs για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο.

 

Χαρακτηριστικά

VANs

Internet

Διαθεσιμότητα

Υψηλή

Υψηλή

Αξιοπιστία

Υψηλή

Υψηλή

Ασφάλεια

Ικανοποιητική

Προβληματική

Χαμηλό Κόστος

Σύνδεσης και Χρήσης

Οχι

Ναι

Ευκολία Χρήσης

Εξαρτάται από τον προμηθευτή

Ναι

Διασυνδεσιμότητα

Μέτρια

Μέτρια

Υποστήριξη Χρηστών

Συνήθως Υψηλή

(εξαρτάται από τον προμηθευτή)

Ανύπαρκτη

Ταχύτητα

Ικανοποιητική

Ικανοποιητική

Εύρος Υπηρεσιών

Ικανοποιητικό

Υψηλό

Εύρος Απήχησης

Χαμηλό

Υψηλό

Νομικό Καθεστώς

Ασαφές (πιστοποίηση?)

Ασαφές

 

Επίπεδο 1: Τεχνολογίες Ηλεκτρονικού Εμπορίου

 

Στο επίπεδο αυτό περιλαμβάνονται οι τεχνολογίες που μπορούν να υποστηρίξουν επιχειρηματικές εφαρμογές Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Η εφαρμογή των τεχνολογιών αυτών απαιτεί στις περισσότερες περιπτώσεις την ύπαρξη κάποιας πλατφόρμας τηλεπικοινωνιακής υποδομής από αυτές που φαίνονται στο επίπεδο 0.

 

§        Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail)

Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο είναι το άμεσο αντίστοιχο του παραδοσιακού ταχυδρομείου σε ηλεκτρονική μορφή. Έτσι, το e-mail επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ χρηστών και επιχειρήσεων για την ανταλλαγή οποιουδήποτε είδους πληροφορίας. Κάθε χρήστης έχει ένα ηλεκτρονικό "γραμματοκιβώτιο" όπου μπορεί να δέχεται και να διαβάζει τα μηνύματα που του στέλνουν οι άλλοι χρήστες. Η διαφορά μεταξύ του e-mail και του EDI είναι ότι τα μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ανταλλάσσονται μεταξύ ανθρώπων, ενώ τα μηνύματα του EDI μεταξύ υπολογιστικών εφαρμογών.

 

§       Ηλεκτρονική Ανταλλαγή Δεδομένων (EDI)

Το EDI αναφέρεται στην ηλεκτρονική ανταλλαγή εμπορικών δεδομένων (παραστατικών) μεταξύ επιχειρήσεων. Τυπικά τέτοια παραδείγματα είναι παραγγελίες, τιμολόγια, τιμοκατάλογοι, αναφορές, κ.α. Η μεγάλη επιτυχία του EDI οφείλεται στο ότι τα δεδομένα που ανταλλάσσονται μορφοποιούνται σύμφωνα  με κάποια πρότυπη γλώσσα και έτσι μπορούν να τύχουν άμεσης επεξεργασίας  από διαφορετικές εφαρμογές ακόμα και αν αυτές δεν είναι συμβατές μεταξύ τους. Τα πλεονεκτήματα του EDI μπορούν να εντοπιστούν τόσο σε λειτουργικό επίπεδο (αποφυγή λαθών πληκτρολόγησης στοιχείων, εξοικονόμηση  κόστους, μείωση αποθέματος) όσο και σε επίπεδα επιχειρησιακών στρατηγικών (π.χ. σύσφιξη σχέσεων με πελάτες και προμηθευτές, ανάπτυξη κοινών επιχειρηματικών διαδικασιών). Τα μεγαλύτερα εμπόδια που υπάρχουν αυτή τη στιγμή και εμποδίζουν την ταχύτερη ανάπτυξη του EDI είναι η δυσκολία που υπάρχει πολλές φορές για ενσωμάτωση EDI δυνατοτήτων στις υπάρχουσες επιχειρηματικές εφαρμογές (το κόστος για κάτι τέτοιο μπορεί να είναι μεγάλο ειδικά για μικρομεσαίες επιχειρήσεις) και οι απαιτήσεις της υπάρχουσας νομοθεσίας για ανταλλαγή συγκεκριμένων παραστατικών με χαρτί (π.χ. Δελτίο Αποστολής).

 

§       Χρηματοικονομικό EDI (FEDI)

Το χρηματοοικονομικό EDI (Financial EDI) αποτελεί μια εξειδικευμένη περίπτωση του EDI, στις περιπτώσεις όπου ο ένας από τους δύο συναλλασσόμενους είναι Τράπεζα ή άλλο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Η ηλεκτρονική επικοινωνία μεταξύ επιχειρήσεων και τραπεζών για την διεκπεραίωση πληρωμών αποτελεί μια από τις πλέον γοργά αναπτυσσόμενες τεχνολογίες Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Εφαρμογές αυτής της τεχνολογίας έχουν ήδη αναπτυχθεί για διεξαγωγή τραπεζικών συναλλαγών από το σπίτι (home banking) καθώς και για την πληρωμή εμπορικών συναλλαγών (όπου πελάτης και προμηθευτής δίνουν αντίστοιχες οδηγίες στις τράπεζες τους για την διευθέτηση των λογαριασμών).

 

§       Ηλεκτρονική μεταφορά κεφαλαίων (EFT)

 Η ηλεκτρονική μεταφορά κεφαλαίων (Electronic funds transfer) αναφέρεται στην επικοινωνία μεταξύ δύο τραπεζών για την διεκπεραίωση των μεταξύ τους δοσοληψιών. Η επικοινωνία αυτή μπορεί να γίνει είτε μέσω EDI, είτε  άλλων τεχνολογιών (π.χ. SWIFT). Εδώ και αρκετά χρόνια όλες σχεδόν οι μεταφορές κεφαλαίων μεταξύ τραπεζών γίνονται με τον ηλεκτρονικό αυτό τρόπο.

 

§       Ηλεκτρονικοί κατάλογοι (E-Cat)

Οι ηλεκτρονικοί κατάλογοι (Electronic Catalogues) επιτρέπουν την διασύνδεση εσωτερικών εφαρμογών όπου αποθηκεύονται πληροφορίες για τα προϊόντα μιας επιχείρησης και εν συνεχεία την αυτόματη δημιουργία καταλόγων για τα προϊόντα αυτά. Οι κατάλογοι αυτοί μπορεί να περιέχουν τεχνικές περιγραφές προϊόντων, πληροφορίες τιμών, κ.α. Η επιχείρηση μπορεί  να αποστείλει ηλεκτρονικά τους καταλόγους αυτούς προς υποψηφίους πελάτης της, να δημιουργεί καταλόγους "κατά παραγγελία", κ.α. Το βασικό πλεονέκτημα είναι ότι οι κατάλογοι μπορούν να ενημερώνονται και να αλλάζουν αυτόματα κάθε φορά που αλλάζει κάτι στις πληροφορίες των προϊόντων στις βάσεις δεδομένων της επιχείρησης. Εφαρμογές ηλεκτρονικών καταλόγων που ενημερώνονται αυτόματα από τις εσωτερικές εφαρμογές μιας επιχείρησης συναντώνται συχνά στο Internet. Παρ' όλα αυτά οι Ηλεκτρονικοί Κατάλογοι είναι μάλλον μια εσωτερική επιχειρηματική εφαρμογή, αφού ο τελικός παραλήπτης των καταλόγων (π.χ. ο χρήστης του Internet) βλέπει απλώς το τελικό προϊόν και δεν έχει κανένα τρόπο να ξέρει αν ο κατάλογος δημιουργήθηκε αυτόματα ή με κάποιον άλλον τρόπο.

 

§       Ηλεκτρονικές φόρμες (E-Forms)

Οι ηλεκτρονικές φόρμες (Electronic Forms) παρέχουν τη δυνατότητα ηλεκτρονικής συμπλήρωσης και υποβολής δεδομένων μέσα από ένα εύχρηστο γραφικό περιβάλλον. Με τη χρήση τέτοιων φορμών οι πελάτες μιας επιχείρησης μπορούν να παραγγείλουν ηλεκτρονικά τα προϊόντα μιας επιχείρησης, να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια (δίνοντας έτσι χρήσιμες πληροφορίες στις επιχειρήσεις), να υποβάλλουν ερωτήματα και γενικά να επικοινωνήσουν με τις επιχειρήσεις με δομημένο τρόπο. Οι ηλεκτρονικές φόρμες έχουν βρει πολύ μεγάλη εφαρμογή στο Internet σε λειτουργίες ηλεκτρονικών αγορών και παραγγελιών, εφαρμογές βάσεων δεδομένων, συστήματα συνδρομητών, υποστήριξη πωλήσεων, κ.α.

 

 

§       Γραμμωτοί κώδικες (Bar Code)

Η χρήση Γραμμικού Κώδικα στα προϊόντα δεν αποτελεί από μόνη της λειτουργία του Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Ομως αν συνδυαστεί με άλλες τεχνολογίες, όπως το EDI, μπορεί να αποβεί ένα σημαντικό όπλο για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ επιχειρήσεων, καθώς συντελεί στην αυτοματοποίηση και διεξαγωγή χωρίς λάθη μιας πληθώρας επιχειρηματικών διαδικασιών, όπως η παραλαβή προϊόντων στις αποθήκες και η αυτόματη ενημέρωση των αντίστοιχων μηχανογραφικών εφαρμογών.

 

§       Ηλεκτρονική διαχείριση εγγράφων (EDM)

Η ηλεκτρονική διαχείριση εγγράφων (Electronic Document Management) αποτελεί την εξελικτική συνέχεια του EDI και αναφέρεται στην συνολική διαχείριση των εγγράφων μιας επιχείρησης, είτε αυτά είναι δομημένης μορφής (EDI) είτε e-mail, είτε έγγραφα κείμενα). Η διαχείριση αυτή γίνεται μέσω ειδικού λογισμικού το οποίο είναι σε θέση να αναγνωρίσει όλα τα εισερχόμενα και εξερχόμενα μηνύματα σε μία επιχείρηση και να τα διαχειριστεί κατάλληλα. Έτσι, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μπορούν να προωθούνται στους παραλήπτες τους, μηνύματα EDI να ενημερώνουν τις κατάλληλες εφαρμογές και έγγραφα κειμένου να μετατρέπονται σε εικόνες που αποθηκεύονται σε υπολογιστή. Η ολοκληρωμένη χρήση της ηλεκτρονικής διαχείρισης εγγράφων σε μια επιχείρηση οδηγεί στην πλήρη απάλειψη του χαρτιού από τις επιχειρηματικές συναλλαγές.

 

§       Διαχείριση ροής εργασίας (workflow)

Η διαχείριση ροής εργασίας (Workflow Management) αναφέρεται στη χρήση υπολογιστικών εφαρμογών που καθοδηγούν τους εργαζόμενους στα βήματα που πρέπει να κάνουν ώστε να διεκπεραιώσουν τα καθημερινά τους καθήκοντα (κυρίως γραφειοκρατικής φύσης δραστηριότητες). Η χρήση τέτοιων εργαλείων έχει παρατηρηθεί ότι αυξάνει κατά πολύ την παραγωγικότητα του προσωπικού, προϋποθέτει όμως ένα πολύ συγκεκριμένο και δομημένο τρόπο εργασίας και συνεργασίας μεταξύ των στελεχών, καθώς και προηγούμενη λεπτομερή καταγραφή ("μοντελοποίηση") της κάθε εργασίας.

 

§       Πολυμέσα (Multimedia)

Η χρήση πολυμέσων δεν αποτελεί από μόνη της λειτουργία του Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Ομως αν συνδυαστεί με άλλες τεχνολογίες, όπως το EDI, αυξάνει κατά πολύ τις δυνατότητες μιας επιχείρησης να προσελκύσει το ενδιαφέρον των υποψηφίων πελατών της, για παράδειγμα μέσω ηλεκτρονικής διαφήμισης. Τα πολυμέσα συνδυάζουν όλες τις πιθανές μορφές δεδομένων (data, κείμενο, ήχο, εικόνα, κινούμενη εικόνα) σε μία κοινή διεπαφή. Για το λόγο αυτό μπορούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον και την προσοχή του πελάτη ευκολότερα.

 

§       Διαχείριση μηνυμάτων φωνής (V-messaging)

Τέλος, το Voice Messaging αποτελεί το συνδετικό κρίκο μεταξύ των τεχνολογιών της πληροφορικής και κλασσικής τηλεφωνίας και επιτρέπει την επικοινωνία με φυσικό τρόπο (φωνή) μεταξύ ανθρώπων σε όχι πραγματικό χρόνο. Έτσι, το Voice Messaging μπορεί να θεωρηθεί σαν την εξελικτική διαδικασία του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, όπου τα ηλεκτρονικά μηνύματα αντικαθίστανται από φωνητικά μηνύματα που μεταδίδονται μέσω επικοινωνιακών δικτύων. Κάθε χρήστης (όπως στο e-mail) διαθέτει την προσωπική του "φωνητική θυρίδα" σε  ένα "έξυπνο" ψηφιακό κέντρο που διαχειρίζεται από υπολογιστή. Ο λήπτης των μηνυμάτων έχει τη δυνατότητα να τα επεξεργαστεί με διάφορους τρόπους (να τα αποθηκεύσει, να τα διαγράψει, να τα προωθήσει, κτλ.) παρόμοιους με αυτούς του ηλεκτρονικού εμπορίου.

 

 

Επίπεδο 2: Εφαρμογές Ηλεκτρονικού Εμπορίου

 

Το επίπεδο αυτό αναφέρεται στις βασικές επιχειρηματικές λειτουργίες που μπορούν να μετασχηματιστούν έτσι ώστε να γίνονται, λιγότερο ή περισσότερο με ηλεκτρονικό τρόπο.

 

§       Ηλεκτρονική διαπραγμάτευση (Electronic Negotiation)

Η ηλεκτρονική διαπραγμάτευση αναφέρεται σε όλες τις μορφές επικοινωνίας μεταξύ δύο επιχειρήσεων οι οποίες έχουν σαν τελική κατάληξη τη σύναψη (ή μη) εμπορικής σχέσης μεταξύ τους. Αυτό το είδος επικοινωνίας δεν έχει συνήθως εφαρμογή σε σχέσεις επιχειρήσεων-τελικών καταναλωτών. Το σημείο αυτό της επιχειρηματικής λειτουργίας ίσως είναι το μονό το οποίο συνήθως γίνεται πιο πολύπλοκο αντί να απλουστευτεί με την χρήση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Έτσι, δύο επιχειρήσεις που θέλουν να αποκαταστήσουν μια ηλεκτρονική εμπορική σχέση πρέπει αρχικά να ανταλλάξουν μια σειρά από πληροφορίες για τις ίδιες τις επιχειρήσεις και τα προϊόντα/υπηρεσίες που προσφέρουν. Σκοπό αυτής της ανταλλαγής είναι η τροφοδότηση των εκατέρωθεν εφαρμογών πληροφορικής με τα στοιχεία εκείνα που είναι απαραίτητα για οποιαδήποτε μετέπειτα επικοινωνία (π.χ. αναγνώριση χρήστη). Μια τέτοια επικοινωνία πολλές φορές (ιδιαίτερα στην περίπτωση του EDI) καταλήγει σε σύναψη μιας Συμφωνίας Ηλεκτρονικής Συναλλαγής (Electronic Trading Partner Agreement) που καθορίζει τους βασικούς όρους επικοινωνίας μεταξύ των μερών. Για το λόγο αυτό, αυτή η επικοινωνία δεν ενδείκνυται για ευκαιριακές εμπορικές συναλλαγές (π.χ. μια ευκαιριακή αγορά), αλλά περισσότερο για μόνιμες εμπορικές σχέσεις. Βασικές υποστηρικτικές τεχνολογίες: e-mail (για επικοινωνίες μεταξύ ανθρώπων), EDI (για απευθείας επικοινωνία μεταξύ εφαρμογών).

 

 

§       Ανταλλαγή πληροφοριών προϊόντος (Product Information Exchange)

Η εφαρμογή αυτή αναφέρεται συνήθως στην επικοινωνία μιας επιχείρησης προς μία άλλη ( ή ενός μεμονωμένου καταναλωτή προς μία επιχείρηση) προκειμένου να αναζητηθούν στοιχεία για τα προϊόντα/υπηρεσίες της τελευταίας. Βασικές υποστηρικτικές τεχνολογίες: e-mail (όπως ένας καταναλωτής ή μία επιχείρηση επικοινωνεί με μία άλλη για αναζήτηση στοιχείων), EDI (κυρίως για πιο "επίσημης" μορφής αναζητήσεις πληροφοριών μεταξύ επιχειρήσεων).

 

§       Ηλεκτρονική παράδοση προϊόντος (Electronic Product Delivery)

Η ηλεκτρονική παράδοση προϊόντων είναι, εφικτή μόνο για προϊόντα που έχουν από της φύση τους ηλεκτρονική υφή ή μπορούν να μετασχηματιστούν σε τέτοια (π.χ. λογισμικό, μουσική, εκδόσεις). Όταν η διανομή είναι εφικτή, τότε αυτή μπορεί να γίνει είτε με e-mail, είτε με απευθείας μεταφορά αρχείων(File Transfer) που μπορεί να γίνει μέσω του Internet.

 

§       Ηλεκτρονική πληρωμή (Electronic Payment)

Η ηλεκτρονική πληρωμή για εμπορικές συναλλαγές είναι ίσως η πιο δύσκολη εφαρμογή ηλεκτρονικού εμπορίου αυτή τη στιγμή. Οι λόγοι που συντελούν στη δυσκολία αυτή είναι πολλοί: η μη ύπαρξη κατάλληλης εναρμόνισης σε πολλές εθνικές νομοθεσίες, οι αυξημένες απαιτήσεις ασφαλείας που υπάρχουν, και τέλος η ανυπαρξία μέχρι σήμερα κάποιου παγκόσμια αποδεκτού προτύπου για τέτοιου είδους πληρωμές.

 

Γενικά, ηλεκτρονικές πληρωμές μπορούν να γίνουν σήμερα με τους εξής τρόπους:

Ø     Πιστωτική κάρτα: ο τρόπος αυτός χρησιμοποιείται σε εμπορικές συναλλαγές που διεξάγονται μέσω του Internet. Ο πελάτης παραγγέλνει τα προϊόντα που θέλει και ταυτόχρονα με την παραγγελία του δίνει τον αριθμό και την ημερομηνία λήξης της πιστωτικής του κάρτας. Οι πληροφορίες αυτές μεταφέρονται μέσω e-mail στον προμηθευτή ο οποίος  στη συνέχεια χρησιμοποιεί τα στοιχεία της πιστωτικής κάρτας για την πληρωμή του.

Ø     Μέσω EDI: ο μηχανισμός αυτός έχει το πλεονέκτημα ότι δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις ασφαλείας, αλλά και το μειονέκτημα ότι απαιτεί τη συνεργασία τεσσάρων μερών: αγοραστής, τράπεζα αγοραστή, πωλητής, τράπεζα πωλητή. Σύμφωνα με τον μηχανισμό αυτό, ο πελάτης που επιθυμεί να πληρώσει στέλνει ένα κατάλληλο EDI μήνυμα στην τράπεζα του, δίνοντάς της την εντολή να μεταφέρει τα απαραίτητα χρηματικά ποσά από το λογαριασμό του στον λογαριασμό του πωλητή, πιθανά σε άλλη τράπεζα. Ταυτόχρονα ο πελάτης στέλνει ένα άλλο μήνυμα EDI στον πωλητή πληροφορώντας τον για την εντολή πληρωμής που έστειλε στην τράπεζα του. Οι δύο τράπεζες επικοινωνούν με κάποια μορφή EFT μεταφέροντας τα ανάλογα κεφάλαια. Η τράπεζα παραλήπτης στέλνει ένα άλλο μήνυμα EDI στον πωλητή, πληροφορώντας τον για την εκκαθάριση της συναλλαγής.

Ø     Ηλεκτρονικό χρήμα: ήδη κυκλοφορεί πιλοτικά σε διάφορες μορφές σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες (Αγγλία, Ολλανδία, Γερμανία) σε πραγματικές εμπορικές συναλλαγές.

Μορφές:

Þ    Οι καταναλωτές που δεν χρησιμοποιούν τον υπολογιστή τους για αγορές μπορούν να "φορτώσουν" μία κάρτα που έχουν με μετρητά, από κατάλληλα τραπεζικά μηχανήματα. Αυτά τα μηχανήματα δεν δίνουν πραγματικά μετρητά, απλώς γεμίζουν  την κάρτα με "πόντους" που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένα χρηματικά ποσά που αφαιρούνται αυτόματα από τον λογαριασμό του πελάτη. Στη συνέχεια, ο πελάτης μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτή την κάρτα για να πληρώσει τις αγορές του, περνώντας την από ένα ειδικό μηχάνημα το χώρο του καταστήματος και η αξία της αγοράς αφαιρείται από την κάρτα και το αντίστοιχο ποσό πιστώνεται αυτόματα στον λογαριασμό του καταστήματος στην τράπεζα.

Þ    Η πιο εξελιγμένη μορφή ηλεκτρονικού χρήματος δεν χρησιμοποιεί καθόλου κάρτες, αλλά βασίζεται σε ασφαλές λογισμικό το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο στους υπολογιστές των χρηστών. Το πρόγραμμα διαχειρίζεται το χρηματικό ποσό που έχει στη διάθεση του ο χρήστης (ο οποίος μπορεί να "σηκώσει" ηλεκτρονικό χρήμα από την τράπεζα του στέλνοντας κατάλληλο ηλεκτρονικό μήνυμα). Στη συνέχεια, όταν ο χρήστης θέλει να πληρώσει για κάποια συναλλαγή στέλνει ένα άλλο ηλεκτρονικό μήνυμα προς τον προμηθευτή. Το μήνυμα μεταφέρεται μέσω δικτύου και στην κυριολεξία μεταφέρει μαζί του τα χρήματα της συναλλαγής. Ο όλος μηχανισμός βασίζεται σε πολύπλοκους αλγόριθμους κρυπτογράφησης που εγγυώνται ότι ο αποστολέας μιας πληρωμής παραμένει πάντα ανώνυμος, ακόμα και για την τράπεζα. Επίσης προβλέπονται μηχανισμοί εξασφάλισης της νομιμότητας των συναλλαγών και ελέγχου, όπου είναι απαραίτητο.

Ø     Ηλεκτρονική ανταλλαγή παραστατικών (Electronic Document Interchange): περιλαμβάνει τους πιο συχνά χρησιμοποιούμενους τρόπους επιχειρησιακής επικοινωνίας, δηλαδή την ανταλλαγή διαφόρων ειδών παραστατικών σε χαρτί. Διαδικασίες παραγγελιοδοσίας (ordering) και τιμολόγησης (invoicing) είναι οι κύριοι εκπρόσωποι τέτοιων λειτουργιών.

Ø     Ηλεκτρονική διαφήμιση (Electronic Advertising): η διαφήμιση και προώθηση προϊόντων μπορεί να ειδωθεί σαν εναλλακτική θεώρηση της ανταλλαγής πληροφοριών για προϊόντα και υπηρεσίες από τη μεριά όμως του προμηθευτή, ο οποίος προσπαθεί να προσελκύσει τους πελάτες. Έτσι, επιχειρηματικές λειτουργίες όπως η Διαφήμιση, το Marketing, και η Απόκτηση Πελατών, έγιναν μερικές από τις βασικές λειτουργίες που μπορούν να γίνουν ηλεκτρονικά. Το Internet είναι κυρίαρχο σε ότι αφορά αυτές τις λειτουργίες.

 

Επίπεδο 3: Στρατηγικές Επιχειρηματική Ολοκλήρωσης

Οι στρατηγικές αυτές αφορούν την αποδοτικότερη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων και οργανισμών που εμπλέκονται με διάφορους τρόπους σε επικοινωνιακές διαδικασίες.

 

§       Efficient Consumer Response (ECR): αφορά τον κλάδο του λιανικού εμπορίου και στοχεύει στην καλύτερη παροχή υπηρεσιών και προϊόντων στον τελικό καταναλωτή μέσα από την αποδοτικότερη συνεργασία μεταξύ αλυσίδων λιανικού εμπορίου κι των βιομηχανικών προμηθευτών τους. Το ηλεκτρονικό εμπόριο ρόλο έχει να απλοποιήσει την αλυσίδα αυτή.

§       Quick Response (QR): αποβλέπει στην ταχεία ανταπόκριση στις απαιτήσεις της αγοράς, μέσω συχνότερων και μικρότερων σε όγκο παραγγελιών προς τους προμηθευτές.

§       Managed Health Care (MHC): αποδοτικότερη διεκπεραίωση διαδικασιών που σχετίζονται με την υγεία και την περίθαλψη ασθενών. Για να εφαρμοστεί χρειάζεται στενή επικοινωνιακή σχέση μεταξύ βιομηχανικών φαρμακευτικών ειδών, εμπορικών επιχειρήσεων, νοσοκομειακών αρχών, ασφαλιστικών εταιριών και Δημοσίων Οργανισμών με τομέα ευθύνης τη Δημόσια Υγεία.

§       Value Added Banking (VAB): αφορά την παροχή υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας στους πελάτες των τραπεζικών ιδρυμάτων. Ο διεθνής ορισμός της αφορά την δυνατότητα χρήσης των τεχνολογιών  FEDI και EFT από μέρους των Τραπεζών.

§       Responsive Government (RG): αφορά την παροχή καλύτερων υπηρεσιών προς τον πολίτη από μέρους των Δημοσίων Οργανισμών μέσω της καλύτερης επικοινωνίας τόσο με τους πολίτες όσο και μεταξύ τους.

 

 

Επίπεδο 4: Στρατηγικές Διεπιχειρησιακής Ολοκλήρωσης.

Περιλαμβάνονται στρατηγικές που προϋποθέτουν όχι απλά τη συνεργασία μεταξύ οργανισμών αλλά την αμοιβαία ολοκλήρωση των πληροφοριακών συστημάτων και την "ομογενοποίηση" των επιχειρησιακών πρακτικών τους.

 

§       Business Process Redesign (BPR): αφορά την αναδιοργάνωση λειτουργιών ή και ολόκληρων τμημάτων μιας επιχείρησης (ή πολλών επιχειρήσεων μεταξύ τους) με σκοπό την απαλειφή διαδικασιών που δεν προσφέρουν αξία στην ίδια την επιχείρηση αλλά και τους εμπορικούς της εταίρους.

§       InterOrganisational Systems (IOS): τα διεπιχειρησιακά συστήματα αποβλέπουν στη χρήση κοινών πόρων (υπολογιστικών, πληροφοριακών κ.α.) από μέρους συνεργαζομένων επιχειρήσεων, με στόχο την ομογενοποίηση των διαδικασιών τους και την ομαλότερη συνεργασία μεταξύ τους.

§       Electronic Markets: Ο ηλεκτρονικές αγορές στοχεύουν στην παροχή προϊόντων και υπηρεσιών κατ' ευθείαν από τον παραγωγό στον τελικό καταναλωτή μέσω δικτύου, με στόχο την εξάλειψη των ενδιάμεσων από την εμπορική διαδικασία. Έτσι, μειώνεται το κόστος αναζήτησης των προμηθευτών αλλά και των πελατών και επιτυγχάνεται αμοιβαίο όφελος.

§       Electronic Hierarchies: η οργανωτική αυτή μορφή χαρακτηρίζει επιχειρηματικές σχέσεις μεταξύ "μεγάλων" και "μικρό-μεσαίων" επιχειρήσεων. Συνήθως οι μεγάλες επιβάλλουν στις μικρό-μεσαίες τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας με αντάλλαγμα την παροχή τεχνικής υποστήριξης και μια σταθερή και μακροπρόθεσμη εμπορική συνεργασία.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Κεφάλαιο  7ο

 

Ανοιχτά Ζητήματα

 

Καθώς το ηλεκτρονικό εμπόριο αναπτύσσεται ραγδαία, υπάρχουν διάφορα ανοιχτά ζητήματα που πρέπει να λυθούν για να είναι δυνατή η επίτευξή του. Αυτά περιλαμβάνουν:

 

παγκοσμιότητα

Πιθανόν, τα παγκόσμια δίκτυα θα μπορούν να κάνουν τις εργασίες τόσο εύκολα με μία εταιρία που βρίσκεται στην άλλη άκρη του κόσμου, όσο και με μία που βρίσκεται στον επόμενο δρόμο. Ωστόσο η μέση επικοινωνία μονάχα, όπου είναι απαραίτητη, δεν είναι επαρκείς. Πώς εταιρίες από διαφορετικές ηπείρους είναι ενήμερες για τις άλλες εταιρίες καθώς και για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που ζητούνται και προσφέρονται; Πώς μπορεί μια εταιρία να κερδίσει την κατανόηση των επιχειρηματικών παραδόσεων και συμβατικοτήτων μερικών χωρών που βρίσκονται στην αντίθετη πλευρά της υδρογείου, ειδικότερα όταν οι παραδόσεις και οι συμβατικότητες είναι άγραφες; Και πως η πολύγλωσση και πολιτιστική ποικιλία της παγκόσμιας κοινότητας των χρηστών μπορεί να είναι σεβαστή και να υποστηριχτεί; Αυτές και άλλες σχετικές ερωτήσεις, είναι μέρος του ευρύ θέματος της παγκοσμιότητας - κάνοντας πραγματικά το παγκόσμιο ηλεκτρονικό εμπόριο μία εφαρμόσιμη πραγματικότητα.

 

 

θέματα συμβάσεων και χρηματοοικονομικά θέματα

Υποθέτουμε ότι μία εταιρία στην Ταϊλάνδη διαβάζει πεταχτά τον ηλεκτρονικό κατάλογο μίας Ρωσικής εταιρίας και κάνει μία ηλεκτρονική παραγγελία με προϊόντα  που θα παραδοθούν ηλεκτρονικώς και των οποίων η πληρωμή θα γίνει επίσης με ηλεκτρονικό τρόπο. Αυτό το απλό σενάριο προκαλεί πολλά βασικά ερωτήματα που δεν έχουν ακόμα λυθεί. Σε ποιο ακριβώς σημείο έχει εγκαθιδρυθεί το δέσιμο της σύμβασης μεταξύ των εταιριών; Ποιο είναι το νομικό καθεστώς αυτής της σύμβασης; Ποιο σώμα έχει την νομική δικαιοδοσία στη σύμβαση; Δίνοντας τις διαφορές στις χρηματοοικονομικές ρυθμίσεις και μεθόδους, πως θα γίνεται και θα επιβεβαιώνεται η πληρωμή; Τι φόροι και δασμοί ισχύουν στα προϊόντα;  Πως  αυτοί οι φόροι και οι δασμοί "αστυνομεύονται" και συλλέγονται; Μπορούν αυτές οι δασμοί και οι φόροι να αποφευχθούν με την απλή αλλά σκόπιμη υποστήριξη της "ηλεκτρονικής βιομηχανικής" ευκολίας σε κάποια τρίτη χώρα;

 

ιδιοκτησία

Ειδικότερα για τα προϊόντα που μπορούν να διανεμηθούν με ηλεκτρονικό τρόπο, και από τώρα μπορούν εύκολα να αντιγραφούν, το θέμα της προστασίας της αντιγραφής και των δικαιωμάτων της πνευματικής ιδιοκτησίας αντιπροσωπεύει μια κύρια πρόκληση.

 

ιδιωτικότητα και ασφάλεια

Το ηλεκτρονικό εμπόριο εξ' αιτίας των δικτύων του, απαιτεί αποδοτικούς και έμπιστους μηχανισμούς για να επιτευχθεί η ιδιωτηκότητα και η ασφάλεια. Οι μηχανισμοί αυτοί πρέπει να προωθούν την εμπιστευτικότητα, την γνησιότητα (π.χ. να επιτρέπει στο ένα μέλος της διεκπεραίωσης να εξακριβώσει με βεβαιότητα την ταυτότητα του άλλου μέλους) και την μη-αποκήρυξη (π.χ. εγγύηση από τα μέλη της διεκπεραίωσης ότι δεν θα απαρνηθούν μεταγενέστερα τη  συμμετοχή τους). Μέχρι να αναγνωριστεί η ιδιωτικότητα και η ασφάλεια των μηχανισμών, που εξαρτάται από την πιστοποίηση ενός τρίτου έμπιστου μέλους (όπως είναι το κυβερνητικό σώμα), το παγκόσμιο ηλεκτρονικό εμπόριο θα ζητήσει την ίδρυση ενός παγκόσμιου συστήματος πιστοποίησης.

 

ικανότητα διεθνής σύνδεσης και ικανότητα διεθνής λειτουργίας

Αντιλαμβανόμενοι τη δυναμικότητα του ηλεκτρονικού εμπορίου, απαιτείται παγκόσμια πρόσβαση κάθε εταιρίας και κάθε πελάτη, οι οποίοι πρέπει να είναι ικανοί να έχουν πρόσβαση σ' όλους τους οργανισμούς προσφέροντας προϊόντα και υπηρεσίες ανεξάρτητα από τη γεωγραφική τους τοποθεσία  ή τα ειδικά δίκτυα με τα οποία εκείνοι οι οργανισμοί είναι συνδεδεμένοι. Αυτό με τη σειρά του απαιτεί παγκόσμια δεδομένα για τη διαδικτύωση διεθνών συνδέσεων και λειτουργιών.

 

ανάπτυξη 

Ένας παράγοντας που θα μπορούσε να περιορίσει την εμφάνιση του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι η έλλειψη της αντίληψης και των ικανοτήτων. Υπάρχει ο κίνδυνος ότι πολλές εταιρίες (ειδικότερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις) θα μείνουν πίσω και θα τεθούν ως μειονέκτημα, όταν απλά θα αγνοούν τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες. Από τώρα  υπάρχει μία άμεση ανάγκη να προωθηθεί η αντίληψη  να δημοσιοποιηθούν παραδείγματα των καλύτερων μεθόδων, να προωθηθούν  η εκπαίδευση και η εξάσκηση.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Βιβλιογραφία

 

§       "Κοινωνία των Πληροφοριών" : Δουκίδης Γ, Γιαγλής Γ, Παππάς Γ, Ζαρογιάννη Β, Περγιουδάκης Β. Ο.Π.Α, Νοέμβριος 1996.

§       Internet pages about electronic commerce

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Περιεχόμενα

Εισαγωγή....................................................................................................................... 1

Επιπτώσεις της Κοινωνίας των Πληροφοριών στους Πολίτες................................... 2

Επιπτώσεις της Κοινωνίας των Πληροφοριών στις Επιχειρήσεις............................. 4

Το Ηλεκτρονικό Εμπόριο (Η.Ε).............................................................................. 4

Προϊόντα, Εταίροι και Επιχειρηματικές Διαδικασίες............................................... 7

Πεδίο Εφαρμογής του Ηλεκτρονικού Εμπορίου..................................................... 11

Επίπεδα του Ηλεκτρονικού Εμπορίου..................................................................... 11

Χρηματοοικονομικά................................................................................................ 14

Οι Επιδράσεις του Ηλεκτρονικού Εμπορίου........................................................... 19

Οφέλη του Ηλεκτρονικού Εμπορίου........................................................................ 21

Παγκόσμια παρουσίαση \ Παγκόσμια επιλογή................................................ 21

Βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα \ Ποιότητα στις υπηρεσίες........................ 22

Τα συστατικά Μέρη του Ηλεκτρονικού Εμπορίου.................................................. 24

Ανοιχτά Ζητήματα...................................................................................................... 34

Βιβλιογραφία.............................................................................................................. 36

Περιεχόμενα................................................................................................................ 37