ΓΕΩΡΓΙΑ: ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ >
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ >
Στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας για την αγροτική ανάπτυξη
| Με τις παρούσες στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές, το Συμβούλιο καθορίζει, στο πλαίσιο του Tαμείου Aγροτικής Aνάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Τις συνδέει με τους στόχους του Γκέτεμποργκ * και της Λισσαβόνας * και τις εντάσσει στην πολιτική της αγροτικής ανάπτυξης. Επιδιώκει την εναρμόνιση της πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη με τις άλλες κοινοτικές πολιτικές, ειδικά με τις πολιτικές που αφορούν τη συνοχή και το περιβάλλον, την ενισχύση της εφαρμογής της νέας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) και την αναδιάρθρωση που αυτή συνεπάγεται. |
|---|
ΠΡΑΞΗ
Απόφαση του Συμβουλίου, της 20ής Φεβρουαρίου 2006, σχετικά με τις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας για την αγροτική ανάπτυξη (περίοδος προγραμματισμού 2007-2013).
ΣΥΝΟΨΗ
Οι αγροτικές περιοχές αντιπροσωπεύουν το 92% του εδάφους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), με το 19% του πληθυσμού τους να κατοικεί σε περιοχές που είναι κατά κύριο λόγο αγροτικές και το 37% σε περιοχές όπου είναι σημαντικό το αγροτικό στοιχείο. Οι περιοχές αυτές αντιπροσωπεύουν το 45% της προστιθέμενης αξίας της ΕΕ και το 53% της απασχόλησης. Παρόλο που υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσά τους, το εισόδημα ανά κάτοικο είναι κατά γενικό κανόνα μικρότερο κατά ένα τρίτο από το μέσο ευρωπαϊκό, τα ποσοστά απασχόλησης των γυναικών είναι χαμηλά και ο τομέας των υπηρεσιών δεν είναι και τόσο ανεπτυγμένος.
Για το λόγο αυτό, οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν κατά τα προσεχή χρόνια οι αγροτικές περιοχές θα είναι η ανάπτυξη, η αύξηση της απασχόλησης και η αειφόρος ανάπτυξη. Η νέα περίοδος προγραμματισμού παρέχει τη δυνατότητα χρησιμοποίησης των ενισχύσεων του νέου Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης για την επίτευξη αυτών των στόχων σύμφωνα με τις βασικές αρχές της αειφόρου ανάπτυξης και του ανανεωμένου προγράμματος δράσης της Λισσαβόνας. Χρειάζονται τομεακές και περιφερειακές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων.
Η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
Η ΚΓΠ και η αγροτική ανάπτυξη
Η γεωργία αποτελεί έναν από τους βασικούς χρήστες του αγροτικού χώρου. Στο χώρο αυτό, διαδραματίζει πολλαπλό και καινοτομικό ρόλο καθώς προσδιορίζει σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα των ειδών διατροφής, του τοπίου και του περιβάλλοντος. Οι δύο πυλώνες της ΚΓΠ (οι πολιτικές των αγορών και της αγροτικής ανάπτυξης) βοηθούν κατ' αυτό τον τρόπο πολλές αγροτικές περιοχές της Ευρώπης. Μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην ανταγωνιστικότητα και τη διαρκή ανάπτυξη κατά τη διάρκεια των προσεχών ετών ενθαρρύνοντας τον αναπροσανατολισμό της παραγωγής μετά την αποσύνδεση, την καλύτερη ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών θεμάτων στις διάφορες πολιτικές και τη δημιουργία δυνατοτήτων απασχόλησης και ανάπτυξης για το σύνολο των αγροτικών οικονομιών και κοινωνιών. Επιπλέον οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις ενθαρρύνουν τους γεωργούς να ανταποκριθούν στα μηνύματα της αγοράς και να βελτιώσουν τη βιωσιμότητα του γεωργικού περιβάλλοντος.
Αγροτική ανάπτυξη 2007-2013
Η πολιτική της μελλοντικής αγροτικής ανάπτυξης επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς τομείς: στην οικονομία των γεωργικών προϊόντων διατροφής, στο περιβάλλον και στον αγροτικό πληθυσμό. Οι μελλοντικές στρατηγικές και τα μελλοντικά προγράμματα κινούνται γύρω από τους εξής τέσσερις άξονες:
- «ανταγωνιστικότητα της γεωργίας, των ειδών διατροφής και της δασοκομίας», ο οποίος έχει ως στόχο του τους ανθρώπινους και τους φυσικούς πόρους,
- «διαχείριση του χώρου και του περιβάλλοντος», όπου προβλέπεται η λήψη μέτρων για την προστασία και τη βελτίωση των φυσικών πόρων και των γεωργικών και δασικών συστημάτων που διαθέτουν μεγάλη φυσική αξία, καθώς και των παραδοσιακών τοπίων των γεωργικών περιοχών της Ευρώπης,
- «ποιότητα ζωής και διαφοροποίηση της αγροτικής οικονομίας», ο οποίος συμβάλλει στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών μέσω της παροχής υπηρεσιών στον πληθυσμό, των μικροεπιχειρήσεων και του αγροτικού τουρισμού, στην αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς για τη βελτίωση των συνθηκών ανάπτυξης και τη δημιουργία απασχόλησης σε όλους τους τομείς,
- τον άξονα «Leader», ο οποίος παρέχει καινοτομικές δυνατότητες διακυβέρνησης μέσω στρατηγικών τοπικής δράσης για την ανάληψη πρωτοβουλιών από τη βάση με στόχο την αγροτική ανάπτυξη.
ΟΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 2007-2013
Το Συμβούλιο ορίζει τις στρατηγικές προτεραιότητες της Κοινότητας προσδιορίζοντας για καθεμία απ' αυτές τις ενδεικτικές βασικές δράσεις. Οι κοινοτικές προτεραιότητες θα ενσωματωθούν στα εθνικά στρατηγικά σχέδια των κρατών μελών καθώς και στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης. Κατά τη διάθεση των πόρων για τους διάφορους άξονες θα ληφθούν υπόψη οι ειδικές καταστάσεις καθώς και τα πλεονεκτήματα, οι αδυναμίες και οι δυνατότητες κάθε περιφέρειας του προγράμματος.
Κοινοτική προτεραιότητα 1: Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού και του δασοκομικού τομέα
Οι ευρωπαϊκοί τομείς της γεωργίας, της δασοκομίας και της βιομηχανίας τροφίμων διαθέτουν μεγάλες δυνατότητες παραγωγής προϊόντων υψηλής ποιότητας και μεγάλης προστιθέμενης αξίας. Για να ενισχυθούν και να αποκτήσουν δυναμισμό αυτοί οι τομείς, είναι απαραίτητο να διατεθούν πόροι για τη μεταφορά τεχνογνωσίας όσον αφορά τον εκσυγχρονισμό, την καινοτομία και την ποιότητα στον τομέα της διατροφικής αλυσίδας καθώς και στους άλλους βασικούς τομείς, ώστε να γίνουν επενδύσεις στους ανθρώπινους και στους φυσικούς πόρους. Στο πλαίσιο αυτό, οι βασικές δράσεις θα μπορούσαν να είναι οι εξής:
- αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμός του γεωργικού τομέα,
- βελτιώσεις στον τομέα της βιομηχανίας τροφίμων,
- διευκόλυνση της καινοτομίας και της πρόσβασης στην έρευνα και την ανάπτυξη,
- ενθάρρυνση της υιοθέτησης και διάδοσης των τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνίας (ΤΠΕ) ειδικά για τις μικρές επιχειρήσεις,
- προώθηση του δυναμικού επιχειρηματικού πνεύματος για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχουν οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες έχουν δημιουργήσει για την ευρωπαϊκή γεωργία ένα περιβάλλον που βασίζεται στις αγορές,
- δημιουργία νέων αγορών για τα αγροτικά και τα δασοκομικά προϊόντα, προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των βιοκαυσίμων και των μεταποιητικών δυνατοτήτων,
- βελτίωση της φιλικής προς το περιβάλλον συμπεριφοράς των γεωργικών και δασοκομικών εκμεταλλεύσεων.
Κοινοτική προτεραιότητα 2: Βελτίωση του περιβάλλοντος και του τοπίου
Επιδιώκοντας την προστασία και τη βελτίωση των φυσικών πόρων και του τοπίου των αγροτικών περιοχών της ΕΕ, η πόροι που διατίθενται για τον άξονα 2 πρέπει να έχουν ως στόχο τους ακόλουθους τρεις βασικούς τομείς:
- τη βιοποικιλότητα,
- τη διατήρηση και την ανάπτυξη των γεωργικών και δασοκομικών συστημάτων που διαθέτουν υψηλή φυσική αξία και των παραδοσιακών γεωργικών τοπίων,
- τα ύδατα και τις κλιματικές αλλαγές.
Αυτοί οι περιβαλλοντικοί στόχοι θα μπορούσαν να επιτευχθούν μέσω των ακόλουθων βασικών δράσεων:
- προαγωγή των περιβαλλοντικών υπηρεσιών και των ορθών κτηνοτροφικών πρακτικών,
- διατήρηση του τοπίου των καλλιεργειών και των δασών,
- καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών, λαμβανομένου υπόψη ότι η γεωργία και η δασοκομία παίζουν μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πρώτων υλών για τις εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας από βιομάζα,
- ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας στο πλαίσιο της σφαιρικής προσέγγισης της αειφόρου γεωργίας,
- ενθάρρυνση των σωστών οικονομικών/φιλοπεριβαλλοντικών πρωτοβουλιών, όπως είναι η παραγωγή προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον, ιδίως όταν συνδέονται με τη διαφοροποίηση και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων στους τομείς του τουρισμού, της βιοτεχνίας, της κατάρτισης και του τομέα εκτός των τροφίμων,
- προώθηση της εδαφικής ισορροπίας με στόχο τη διατήρηση σταθερής ισορροπίας μεταξύ των αστικών και των αγροτικών περιοχών και της θετικής τους συμβολής στη χωροταξική κατανομή των οικονομικών δραστηριοτήτων και στην εδαφική συνοχή.
Κοινοτική προτεραιότητα 3: Βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές και ενθάρρυνση της διαφοροποίησης της αγροτικής οικονομίας
Οι πόροι που διατίθενται στους τομείς της διαφοροποίησης της αγροτικής οικονομίας και της ποιότητας ζωής πρέπει να συμβάλλουν στην υλοποίηση της γενικής προτεραιότητας που είναι η δημιουργία δυνατοτήτων απασχόλησης και συνθηκών ανάπτυξης. Στον τομέα αυτό, οι βασικές δράσεις θα μπορούσαν να είναι οι εξής:
- αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας και του ποσοστού απασχόλησης στην ευρύτερη αγροτική οικονομία και επίτευξη καλύτερης εδαφικής ισορροπίας τόσο από οικονομική όσο και από κοινωνική άποψη (τουρισμός, βιοτεχνία και δημιουργία υποδομών φιλοξενίας),
- ενθάρρυνση της εισόδου των γυναικών στην αγορά εργασίας με τη δημιουργία υποδομών φύλαξης των παιδιών,
- αναζωογόνηση των χωριών μέσω πρωτοβουλιών που θα έχουν ως στόχο τη διαφοροποίηση, τη δημιουργία επιχειρήσεων, τις επενδύσεις στην πολιτιστική κληρονομιά, στις υποδομές παροχής τοπικών υπηρεσιών και στην καινοτομία,
- ανάπτυξη των μικροεπιχειρήσεων και της βιοτεχνίας με βάση τις παραδοσιακές γνώσεις ή με την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων με στόχο την προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος και την ανάπτυξη του οικονομικού ιστού,
- κατάρτιση των νέων για την απόκτηση των δεξιοτήτων που είναι απαραίτητες για τη διαφοροποίηση της τοπικής οικονομίας,
- ενθάρρυνση της υιοθέτησης και της διάδοσης ΤΠΕ, των οποίων η χρησιμοποίηση μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη οικονομιών κλίμακας που διευκολύνουν την υιοθέτηση της πληροφορικής εκ μέρους των τοπικών γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των αγροτικών επιχειρήσεων καθώς και της πρακτικής του ηλεκτρονικού εμπορίου,
- ανάπτυξη της παροχής και της καινοτόμου χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία νέων αγορών για τα γεωργικά και δασοκομικά προϊόντα, στην παροχή τοπικών υπηρεσιών και στη διαφοροποίηση της αγροτικής οικονομίας,
- ενθάρρυνση της ανάπτυξης του τουρισμού,
- εκσυγχρονισμός των τοπικών υποδομών (βασικές υποδομές στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών, της ενέργειας και του ύδατος), ιδίως στα νέα κράτη μέλη.
Κοινοτική προτεραιότητα 4: Δημιουργία τοπικών ικανοτήτων για την απασχόληση και τη διαφοροποίηση
Οι πόροι που διατίθενται για τον άξονα Leader πρέπει να έχουν ως στόχο τη βελτίωση της διακυβέρνησης και της κινητοποίησης του ενδογενούς αναπτυξιακού δυναμικού των αγροτικών περιοχών. Κατ' αυτό τον τρόπο, θα μπορούσαν να συνδυαστούν οι εξής τρεις στόχοι: ανταγωνιστικότητα, περιβάλλον και ποιότητα ζωής/διαφοροποίηση. Οι συντονισμένες ενέργειες των γεωργών, των δασοκόμων και των άλλων αγροτικών φορέων μπορούν να διαφυλάξουν και να αξιοποιήσουν την τοπική φυσική και πολιτιστική κληρονομιά, να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο σχετικά με τα προβλήματα του περιβάλλοντος και να προωθήσουν τα τοπικά προϊόντα, τον τουρισμό καθώς και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό, οι βασικές δράσεις θα μπορούσαν να είναι οι εξής:
- δημιουργία τοπικών συμπράξεων, ενθάρρυνση και προώθηση της απόκτησης δεξιοτήτων που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην κινητοποίηση του τοπικού δυναμικού,
- ενθάρρυνση των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα,
- προώθηση της συνεργασίας και της καινοτομίας μέσω της ενθάρρυνσης του πνεύματος της επιχειρηματικότητας και της συμμετοχής όλων καθώς και της παροχής τοπικών υπηρεσιών,
- βελτίωση της τοπικής διακυβέρνησης μέσω της δημιουργίας δεσμών ανάμεσα στη γεωργία, τη δασοκομία και την τοπική οικονομία.
Κοινοτική προτεραιότητα 5: Διασφάλιση της υλοποίησης των προγραμμάτων
Κατά την επεξεργασία των εθνικών τους σχεδίων, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν τη μεγιστοποίηση των συνεργιών μεταξύ των διάφορων αξόνων και την αποφυγή πιθανών αντιφάσεων. Η δημιουργία ευρωπαϊκών και εθνικών δικτύων για την αγροτική ανάπτυξη, ως βάθρου ανταλλαγής των βέλτιστων πρακτικών και εμπειριών ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς όσον αφορά όλες τις πτυχές του σχεδιασμού, της διαχείρισης και της υλοποίησης των πολιτικών, θα μπορούσε να συμβάλει στην υλοποίηση των πολιτικών καθώς και στη βελτίωση της διακυβέρνησης. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει επίσης να δοθεί στην πληροφόρηση και στη δημοσιότητα κατά την προετοιμασία των εθνικών στρατηγικών ώστε να εξασφαλιστεί η έγκαιρη συμμετοχή των διάφορων φορέων.
Κοινοτική προτεραιότητα 6: Συμπληρωματικότητα των κοινοτικών μέσων
Προκειμένου να εξασφαλιστεί η συνέργια ανάμεσα στις διαρθρωτικές πολιτικές και τις πολιτικές της απασχόλησης και της αγροτικής ανάπτυξης, τα κράτη μέλη πρέπει να φροντίσουν για τη συμπληρωματικότητα και την εναρμόνιση των δράσεων που πρέπει να χρηματοδοτηθούν από το ΕΤΠΑ, το Ταμείο Συνοχής, το ΕΚΤ και το ΕΤΑ σε μια δεδομένη περιοχή και σ' έναν δεδομένο τομέα δραστηριότητας. Η διαχωριστική γραμμή και οι μηχανισμοί συντονισμού των δράσεων που χρηματοδοτούνται από τα διάφορα ταμεία προβλέπονται από τα εθνικά στρατηγικά σχέδια..
Το σύστημα πληροφόρησης
Προβλέπεται η παρακολούθηση των κοινοτικών και εθνικών στρατηγικών. Η βάση με τις πληροφορίες που θα διατίθενται σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται θα αποτελέσει το κοινό πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης που θα καθοριστεί σε συνεργασία με τα κράτη μέλη. Η αξιολόγηση θα είναι συνεχής και θα περιλαμβάνει, στο επίπεδο του προγράμματος, μια αξιολόγηση εκ των προτέρων, μια ενδιάμεση αξιολόγηση και μια αξιολόγηση εκ των υστέρων, καθώς και άλλες ενέργειες αξιολόγησης οι οποίες θεωρούνται χρήσιμες για τη βελτίωση της διαχείρισης του προγράμματος και των αποτελεσμάτων.
| Λέξεις-κλειδιά της πράξης |
|---|
|
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
| Πράξη | Έναρξη ισχύος | Προθεσμία για μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών | Επίσημη Εφημερίδα |
|---|---|---|---|
| Απόφαση 2006/144/ΕΚ του Συμβουλίου της 20ής Φεβρουαρίου 2006 | - | - | ΕΕ L 55 της 25.02.2006 |
ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
Κανονισμός 1698/2005 του Συμβουλίου που αφορά την ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) [Επίσημη Εφημερίδα αριθ. L 277 της 21.10.2005]
Ο κανονισμός αυτός δημιουργεί ένα ενιαίο μέσο χρηματοδότησης της πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ).
Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 27.4.2006