ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΣΕΡΡΩΝ

Εισηγητής: κ. Θεοδοσία Νυστάζου

Καλησπέρα σας

Στα επόμενα 20 περίπου λεπτά θα σας παρουσιάσω τους λόγους κατασκευής του Νέου Αεροδρομίου στο νομό Σερρών με βάση τη μελέτη που πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία ΑΔΚ ΑΡΩΝΗΣ - ΔΡΕΤΤΑΣ - ΚΑΡΛΑΥΤΗΣ.

Το ενδιαφέρον για το αεροδρόμιο των Σερρών άρχισε το 1993 και ως χώρος εγκατάστασης του ορίστηκε από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας μία έκταση 5000 στρεμμάτων στην Εθνική Οδό Σερρών Δράμας, ανατολικά της διασταύρωση προς Δαφνούδι.

Η πρώτη φάση ανάπτυξης περιλάμβανε την κατασκευή διαδρόμου μήκους 1800μ, κτιρίου επιβατών, πύργου ελέγχου, κτιρίου πυροσβεστικής. Η δεύτερη φάση ανάπτυξης του αεροδρομίου περιλάμβανε την επέκταση του διαδρόμου στα 2200μ και την επέκταση του κτιρίου επιβατών. Το απαιτούμενο μήκος διαδρόμου και για τις δύο φάσεις ανάπτυξης προέκυψε από την προσεγγιστική επιλογή μήκους που αντιστοιχεί, σύμφωνα με την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας των Η.Π.Α. σε αεροσκάφη Μεταφορών και αεροσκάφη σχεδιασμού κατηγορίας ΙΙ και ΙΙΙ, για μήκους διαδρόμου 1800μ και 2200μ αντίστοιχα

Η μελέτη σκοπιμότητας δημιουργίας του συγκεκριμένου αεροδρομίου βασίστηκε στο προκαταρκτικό σχέδιο Γενικής Ανάπτυξης του Αεροδρομίου, το οποίο προσδιορίζει τη θέση εγκατάστασης και τους στρατηγικούς στόχους ανάπτυξης του εν λόγω αεροδρομίου. Με βάση το παραπάνω, ο κύριος στόχος της μελέτης ήταν ο προσδιορισμός της οικονομικής ανταποδοτικότητας του έργου.

Οι αερομεταφορές είναι ένας από τους πλέον αποτελεσματικούς μοχλούς παρέμβασης στην κοινωνική, οικονομική, χωροταξική, πληθυσμιακή και πολιτιστική ανάπτυξη ενός τόπου. Ειδικά για την ελληνική οικονομία η ανάπτυξη των αερομεταφορών είναι υψίστης σημασίας δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και έχει την ιδιαιτερότητα να βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από το πληθυσμιακό κέντρο της Κοινότητας. Οι αερομεταφορές αποτελούν επίσης βασικό παράγοντα βιομηχανικής και εμπορικής ανάπτυξης στον Ελληνικό χώρο.

Η αεροπορική εξυπηρέτηση της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μακεδονίας με την κατασκευή του Αεροδρομίου στο Νομό Σερρών, θα δώσει τις ευκαιρίες στην περιοχή για μια πολύπλευρη ανάπτυξη.

Η κατασκευή του νέου αεροδρομίου θα συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Νέες θέσεις εργασίας θα προσφερθούν στο εργατικό δυναμικό της περιοχής, τόσο στη φάση κατασκευής όσο και στη φάση λειτουργίας του αεροδρομίου, τονώνοντας το εισόδημα των κατοίκων της περιοχής. Κατά τη διάρκεια κατασκευής του αεροδρομίου θα απασχοληθεί κυρίως μέσο και κατώτερο εργατικό δυναμικό της περιοχής: εργολάβοι, χειριστές μηχανημάτων, οικοδόμοι και μικρός αριθμός ανώτερου εργατικού δυναμικού της περιοχής: μηχανικοί επιβλέψεων, τεχνικές εταιρείες υπεργολαβιών. Υπολογίζεται ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης του έργου θα απασχοληθούν περίπου 110 εργαζόμενοι και στη δεύτερη φάση εκτέλεσης του έργου θα απασχοληθούν 90 εργαζόμενοι ανά έτος. Κατά τη διάρκεια λειτουργίας του αεροδρομίου υπολογίζεται πως θα δημιουργηθούν περίπου 30 νέες θέσεις εργασίας: κυλικείο, γραφεία πληροφοριών, parking αεροδρομίου, φορτοεκφορτωτές κ.τ.λ. Οι δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν στο χώρο του αεροδρομίου, εξάλλου, προβλέπεται ότι θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και στον ιδιωτικό τομέα.

Η περιοχή εξυπηρέτησης του νέου αεροδρομίου έχει μεγάλες δυνατότητες εμπορικής και βιομηχανικής ανάπτυξης αφού είναι μια περιοχή πλούσια σε πρώτες ύλες, με μεγάλη γεωργική παραγωγή, εργατικό δυναμικό και βρίσκεται κοντά σε άλλα μεγάλα εμπορικά και βιομηχανικά κέντρα όπως της Θεσσαλονίκης και της Καβάλας. Η κατασκευή του νέου αεροδρομίου θα βελτιώσει την τεχνική υποδομή της περιοχής προσδίδοντας της ένα ακόμη θετικό στοιχείο για την Εμπορική και Βιομηχανική ανάπτυξη της. Επίσης θα εξυπηρετήσει εμπορικές συναλλαγές και μεταφορές με σκοπό την επίλυση τρεχόντων εργασιακών και εμπορικών ζητημάτων. Η αεροπορική σύνδεση της περιοχής και οι προοπτικές εύκολης, γρήγορης και άνετης πρόσβασης σ’αυτήν θα ενθαρρύνει επενδύτες και θα τονώσει το επενδυτικό κλίμα της περιοχής με συνέπεια την πιθανή εγκατάσταση βιομηχανιών και βιοτεχνικών μονάδων που θα προσφέρουν θέσεις εργασίας και θα ανεβάσουν το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων.

Πέρα από την εξυπηρέτηση των δραστηριοτήτων του δευτερογενή τομέα το νέο αεροδρόμιο θα προσφέρει τις υπηρεσίες του και στον τριτογενή τομέα εξυπηρετώντας δημόσιες υπηρεσίες (π.χ. ταχυδρομείο) και συνδέοντας την ευαίσθητη και ακριτική αυτή περιοχή με το διοικητικό κέντρο της χώρας μας. Η κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής, σαν αποτέλεσμα της κατασκευής του αεροδρομίου, σχετίζεται με την συγκράτηση του πληθυσμού και την δημογραφική τόνωση της περιφέρειας που τόσο μεγάλη σημασία έχει για τους γενικότερους εθνικούς στόχους ανάπτυξης.

Το νέο αεροδρόμιο θα αποτελέσει ένα δυναμικό κομμάτι του εθνικού δικτύου αερομεταφορών, συμπληρώνοντας το ήδη υπάρχον. Σήμερα οι αεροπορικές μεταφορές των παραμεθόριων νομών εξυπηρετούνται μέσω των αεροδρομίων Θεσσαλονίκης και Καβάλας. Το αεροδρόμιο τω Σερρών είναι δυνατό να λειτουργήσει αυτόνομα αλλά και συμπληρωματικά με το αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης. Το τελευταία θα γίνεται σε περιπτώσεις που επικρατούν στην περιοχή κακές καιρικές συνθήκες και επιβάλουν την ματαίωση ή την καθυστέρηση πτήσεων και επιβαρύνουν τη λειτουργία του αεροδρομίου της Θεσσαλονίκης.

Πέρα από την εθνική σημασία του νέου αεροδρομίου, η εμβέλεια του μπορεί να περάσει τα σύνορα της χώρας μας και να συνδέσει αεροπορικά τα γειτονικά κράτη με την περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας. Η σύνδεση αυτή θα ενδυναμώσει τις εμπορικές συναλλαγές με τα γειτονικά κράτη που παρουσιάζουν ιδιαίτερο οικονομικό ενδιαφέρον μετά τις πρόσφατες αλλαγές στο οικονομικό τους σύστημα και την μελλοντική τους ένταξη στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι ο νομός Σερρών είναι σήμερα το σταυροδρόμι των μεταφορών αλλά και των κοινωνικοοικονομικών σχέσεων που αναπτύσσονται μεταξύ της Ελλάδας και της γειτονικής Βουλγαρίας.

Η περιοχή εξυπηρέτησης του νέου αεροδρομίου παρουσιάζει ευοίωνες προοπτικές για τουριστική ανάπτυξη που μέχρι τώρα έχουν μείνει ουσιαστικά ανεκμετάλλευτες. Είναι γνωστό ότι ο τουρισμός είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες για την επίτευξη της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης της χώρας μας αποτελώντας την μεγαλύτερα συναλλαγματοφόρα πηγή. Συγκεκριμένα, το χιονοδρομικό κέντρο του Λαϊλιά, το σπήλαιο της Αλιστράτης, ο υδροβιότοπος της Κερκίνης, η Ιερά μονή Τιμίου Προδρόμου, τα ιαματικά λουτρά, οι δασικές εκτάσεις του Νομού αναβαθμισμένες με την αεροπορική σύνδεση τους, μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό πόλο έλξης τουριστικής κίνησης, ενισχύοντας τις δυνατότητες προσφοράς τουριστικών τόπων και χώρων αναψυχής στο Νομό μας.

Στον τομέα της κοινωνικής υποδομής της περιοχής γίνονται σημαντικές προσπάθειες και έργα για την αναβάθμιση της παιδείας, των πολιτιστικών λειτουργιών της αθλητικής και προνοιακής υποδομής. Συγκεκριμένα, η αναβάθμιση των αθλητικών εγκαταστάσεων που παρατηρείτε στις μέρες μας σε συνδυασμό με την κατασκευή και χρήση του νέου αεροδρομίου Σερρών θα δώσει τη δυνατότητα στην περιοχή να αναλάβει αθλητικές δραστηριότητες και αγώνες και να προσελκύσει αθλητές από όλες τις περιοχές της χώρας που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη του τόπου.

Χαρακτηριστικό κομμάτι του νομού είναι η έντονη εξάρτηση του από τα μεγάλα οικιστικά και διοικητικά κέντρα της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας, που υποχρεώνουν σε συχνές μετακινήσεις για διεκπεραίωση των τρεχόντων ζητημάτων. Με τη λειτουργία του αεροδρομίου ο χρόνος μετάβασης στα παραπάνω κέντρα της χώρας θα μειωθεί με άμεσο αποτέλεσμα την εξοικονόμηση χρήματος.

Με βάση την οικονομοτεχνική μελέτη που πραγματοποιήθηκε τα προηγούμενα χρόνια, ο Δείκτης Εσωτερικής Ανταποδοτικότητας κυμαίνεται από 3% έως 4,2% ανάλογα με σενάριο πρόβλεψής. Ο παραπάνω Δείκτης υπολογίστηκε με βάση την ροή των καθαρών εσόδων του αεροδρομίου και τις δαπάνες κατασκευής των δύο φάσεων του αεροδρομίου χωρίς όμως να συμπεριλαμβάνει τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από την εξοικονόμηση του χρόνου και την μείωση του κόστους μετακίνησης των χρηστών σε μακρινές περιοχές. Αν στα έσοδα από την εκμετάλλευση του αεροδρομίου προστεθούν και τα παραπάνω οικονομικά οφέλη τότε ο Δείκτης Εσωτερικής Ανταποδοτικότητας ανέρχεται σε 6%-8,5% ανάλογα με το σενάριο πρόβλεψης.

Εδώ πρέπει να τονισθεί ότι οι υπολογισθέντες Δείκτες Εσωτερικής Ανταποδοτικότητας στηρίζονται μόνο στον υπολογισμό των καθαρών λειτουργικών εσόδων του αεροδρομίου και στον υπολογισμό των άμεσων οικονομικών ωφελειών που θα προκύψουν από τη λειτουργία του αεροδρομίου. Οι υπολογισθέντες Δείκτες Εσωτερικής Ανταποδοτικότητας δεν περιλαμβάνουν έμμεσες οικονομικές και κοινωνικές ωφέλειες οι οποίες είναι δύσκολο να εκφραστούν χρηματικά αλλά η σημασία τους είναι σημαντική για την υλοποίηση στρατηγικών επιλογών ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής του νέου αεροδρομίου Σερρών.

Πέρα από τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά οφέλη που θα έχει ο νομός Σερρών από την κατασκευή και λειτουργία του νέου αεροδρομίου, σημαντικό είναι να μελετήσουμε και τις περιβαντολογικές επιπτώσεις που πιθανόν θα έχει στην περιοχή.

Με βάση τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που πραγματοποιήθηκε από την ίδια εταιρεία (ΑΔΚ), η κατασκευή και λειτουργία του αεροδρομίου Σερρών, αναμένεται να επηρεάσει, πρωτίστως, το ανθρωπογενές περιβάλλον, Οι επιπτώσεις που στις περισσότερες περιπτώσεις αναμένονται αμελητέες αφορούν κυρίως

Στην ατμοσφαιρική ρύπανση

Στην χωροταξία της περιοχής

Στην χλωρίδα και πανίδα της περιοχής

Η ατμοσφαιρική ρύπανση, εξαιτίας της λειτουργίας του αεροδρομίου δεν αναμένεται σημαντική. Με βάση μετρήσεις που έγιναν προκύπτει πως η περιοχή δεν είναι μια επιβαρημένη περιοχή από άποψη ποιότητος αέρα. Με εξαίρεση μια μικρή περιοχή στην άμεση επιρροή της Εθνικής Οδού, η μελέτη χαρακτηρίζεται από χαμηλές συγκεντρώσεις ρύπων. Η λειτουργία του αεροδρομίου Σερρών αναμένεται να επιβαρύνει ελαφρά την περιοχή.

Οι επιπτώσεις στη χωροταξία αναμένονται θετικές αφού με την κατασκευή του αεροδρομίου θα δημιουργηθεί νέος πόλος έλξης στην περιοχή, με αποτέλεσμα την ισοβαρή ανάπτυξη του νομού. Η έκταση που θα καταλάβει το αεροδρόμιο αποτελείται από χαμηλής παραγωγικότητας γη, όπου συναντώνται ξερικές ως επί το πλείστον καλλιέργειες και ελάχιστες δεντροκαλλιέργειες. Επιπλέον ο χώρος διαρρέεται από χεμμάρρους που έχουν μετατραπεί σε χώρους παράνομης και ανεξέλεγκτης απόθεσης απορριμμάτων των εγγύς ευρισκομένων κοινοτήτων. Η δημιουργία χώρων πρασίνου πέριξ του αεροδρομίου, καθώς και η απομάκρυνση των απορριμμάτων που σήμερα διατίθενται ανορθολογικά θα έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπλαση και αναβάθμιση όχι μόνο της ζώνης κατάληψης αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Οι παρεμβάσεις που απαιτούνται για την κατασκευή του αεροδρομίου στη συγκεκριμένη θέση δεν θα έχουν καμία σημαντική επίπτωση στο φυσικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, ως προς την χλωρίδα, από το γεγονός ότι η έκταση είναι γεωργική, δεν απαιτείται κοπή δέντρων και θάμνων. Όσο αφορά τις επιπτώσεις στη πανίδα, μπορούν να θεωρηθούν αμελητέες. Η παρουσία του υδροβιοτόπου της Κερκίνης στην ευρύτερη περιοχή του αεροδρομίου δεν δημιουργεί σοβαρά προβλήματα λόγο της μεγάλης απόστασης.

Συμπερασματικά λοιπόν οι στρατηγικοί στόχοι κατασκευής του νέου αεροδρομίου Σερρών επικεντρώνεται στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής και της χώρας γενικότερα, στην βελτίωση των εθνικών αερογραμμών, στη αεροπορική σύνδεση των γειτονικών κρατών με την Αν. Μακεδονία, στην ανάπτυξη εμπορικών σχέσεων με τις περιοχές αυτές, στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής χωρίς ταυτόχρονα να επιβαρύνει σημαντικά το φυσικό περιβάλλον. Κρίσιμο στοιχείο για την απόφαση για την πραγματοποίηση ενός μεγάλου έργου υποδομής είναι η αναμενόμενη ζήτηση δηλαδή το επιβατικό και εμπορευματικό έργο που θα έχει το νέο αεροδρόμιο. Η ζήτηση όμως επηρεάζεται από τις αναπτυξιακές προοπτικές, την απασχόληση, τις χρήσεις γης, κ.τ.λ. θέματα που συνιστούν θετική κατ’αρχήν προϋπόθεση για την δημιουργία του νέου αεροδρομίου.

Τέλος όσο αφορά το κόστος του αεροδρομίου, η πρώτη φάση ανέρχεται στα 4,350,000,000 δραχμές σε τιμές του 1993, και η δεύτερη φάση που περιλαμβάνει έργα προέκτασης ανέρχεται στα 1,220,000,000 σε τιμές του 1993.

Η κ. Θεοδοσία Νυστάζου είναι Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός