ΕΙΣΗΓΗΣΗ: ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΛΑΣΚΑ ΠΡΟΪΣΤ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ

ΘΕΜΑ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ-Ο ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΤΗΣ ΡΟΛΟΣ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ

Α/ ΠΡΟΛΟΓΟΣ:

Έχει ειπωθεί ότι τα όρια της Κοινωνικής Πρόνοιας δεν αγγίζονται.

Συνεπώς, θα ήταν ανέφικτο για τον οποιονδήποτε ομιλητή να αποτυπώσει,

μέσα σε 15΄της ώρας, την πραγματική εικόνα της Κοινωνικής Πρόνοιας, τα προβλήματα και το κοινωνικό έργο που επιτελείται σ’ έναν από τους μεγαλύτερους νομούς της χώρας, όπως είναι ο Ν. Σερρών, και πόσο μάλλον να υποβάλλει μια εμπεριστατωμένη μελέτη – πρόταση Κοινωνικού Σχεδιασμού χωρίς το σύνδρομο της απλής έκθεσης ιδεών:

Γι’ αυτό, θα εκθέσω το καταστάλαγμα μιας συνοπτικής εισήγησης,

χωρίς ιδιαίτερο σχολιασμό και ανάλυση – άλλοτε επιγραμματικά – συμπυκνώνοντας σε αδρές γραμμές τα στοιχεία για την υφιστάμενη κατάσταση, τα προβλήματα, τις ανάγκες και τις προτάσεις μου, με

τους όποιους κινδύνους περικλείει μια τέτοια αφαιρετική ενέργεια.

Β/ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΝΟΙΑ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ:

Πρόνοια είναι ένα από το τρίπτυχο της Κοινωνικής Πολιτικής μαζί με την Υγεία και Κοινωνική Ασφάλεια. Είναι το « δίχτυ » Κοινωνικής Προστασίας που αναφέρεται σε ορισμένες ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, και ιδιαίτερα

στα ΑΜΕΑ, ηλικιωμένους, παλιννοστούντες, οικογένεια και μειονεκτούντες γενικά και οικονομικά αδύνατους κλπ.

Με τον όρο Κοινωνική Πολιτική εννοούμε τη μέριμνα της Πολιτείας που εκφράζεται με ένα σύνολο θεσμών και μέτρων με τα οποία επιδιώκεται η βελτίωση των όρων διαβίωσης των ατόμων ή ομάδων ατόμων, προκειμένου η ανθρώπινη διαβίωση να γίνει ανετότερη οικονομικά και κοινωνικά και να αποδίδει το μεγαλύτερο δυνατό κοινωνικά όφελος. Να τονισθεί ότι η Κοινωνική Πρόνοια συνδέεται στενά με πολλές άλλες εκδηλώσεις της κρατικής μέριμνας, όπως η προστασία του περιβάλλοντος και καταναλωτών,

η εκπαίδευση και η κατάρτιση, η απασχόληση, κοινωνική ασφάλιση, η στέγη κλπ.

Σύμφωνα δε με το ήδη αναμορφωθέν Eθνικό Σύστημα κοινωνικής φροντίδας είναι η προστασία που παρέχεται από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς στο σύνολο του πληθυσμού και επιδιώκει, με προληπτικά και αποκαταστατικά προγράμματα, να εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις συμμετοχής του ατόμου στην οικονομία και κοινωνική ζωή, εξασφαλίζοντας ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.

Γ/ ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ

Ο ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΤΗΣ ΡΟΛΟΣ

α) Οι σύγχρονες αντιλήψεις θέλουν την Πρόνοια ως υποχρέωση της Πολιτείας που απορρέει από Συνταγματική επιταγή και όχι ως άσκηση φιλανθρωπίας. Εδώ θα δώσουμε και μια άλλη διάσταση στην έννοια εκσυγχρονισμός, δηλαδή ως η λογική της παραγωγικότητας, ανταγωνιστικότητας που κυριαρχεί απόλυτα πάνω στην επιλογή της Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

β) Ο απώτερος σκοπός της Πρόνοιας δεν είναι η κάλυψη των οριακών ομάδων, αλλά του μεγαλύτερου τμήματος του πληθυσμού. Γιατί με τις επιταχυνόμενες κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις, οι κατηγορίες του πληθυσμού που έχουν ανάγκη μέριμνας ολοένα διευρύνονται.

γ) Η τάση π.χ που έχει διαμορφωθεί σήμερα δεν είναι μόνο η υποβοήθηση του ατόμου ή της οικογένειας να προσαρμοστεί στο περιβάλλον, αλλά και η προσπάθεια για την αλλαγή του περιβάλλοντος.

δ) Η Πρόνοια πρέπει να εφαρμόζεται περισσότερο για την πρόληψη των κοινωνικών προβλημάτων και όχι κατασταλτικά. Και

ε) Η πιο μοντέρνα αντίληψη είναι να διαμορφώνει κουλτούρα κοινωνικής αλληλεγγύης, και κοινωνική συνείδηση.

-Η ανάπτυξη δεν είναι μόνο μέγεθος οικονομικό. Η οικονομική ανάπτυξη δεν σημαίνει απαραίτητα και κοινωνική ανάπτυξη. Αντίθετα μάλιστα, εφόσον αυτές δεν ακολουθούν παράλληλη εξέλιξη, είναι δυνατόν να επιταθούν τα φαινόμενα κοινωνικής παθολογίας. Οι σύγχρονες αντιλήψεις θεωρούν την οικονομική ανάπτυξη όχι σαν αυτοσκοπό, αλλά σαν μέσο επίτευξης της κοινωνικής ανάπτυξης, της κοινωνικής ευημερίας, της ποιότητας ζωής, που δεν επιτυγχάνεται μόνο με το ύψος του εισοδήματος, αλλά με τον τρόπο που διατίθεται.

-Και εδώ μπαίνει αδήριτο το ερώτημα:

Πως είναι δυνατόν η αύξηση της φτώχειας να συνοδεύεται από την ταυτόχρονη αύξηση του πλούτου;

Επομένως, η υλική επάρκεια δεν συνεπάγεται από μόνη της και κοινωνική ευημερία. Η οικονομική ανάπτυξη δεν αποκλείει τον κίνδυνο του κοινωνικού μαρασμού για ορισμένες κατηγορίες.

Η ανάπτυξη έχει αφετηρία τον άνθρωπο. Καμιά ανάπτυξη δεν γίνεται χωρίς την ανάπτυξη του ανθρώπου. Η Πρόνοια κατ’ εξοχήν Κοινωνική Υπηρεσία με ευαίσθητη κοινωνική και ανθρωπιστική αποστολή, έχει ως κέντρο αναφοράς τον άνθρωπο. Δεν ήταν δυνατόν να παραμεριστεί κατά τον σχεδιασμό αυτού του Συνεδρίου, αφού έχει αποδειχθεί αναμφισβήτητα, ο δυναμικός, παραγωγικός και αναπτυξιακός της ρόλος που διαδραματίζει στη γενικότερη προσπάθεια για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας.

Η Κοινωνική Πρόνοια σα θεσμός έχει κατά καιρούς, όπως και τώρα, αναλάβει να επιτελέσει διάφορες λειτουργίες μέσα στο κοινωνικό σύστημα, λειτουργίες διορθωτικές επανορθωτικές, υποστηρικτικές, θεραπευτικές, προληπτικές, αναπτυξιακές. Μόνος του ο θεσμός της Κοινωνικής Πρόνοιας, όπως είναι προφανές, δεν μπορεί να πάρει ενεργό μέρος στη μάχη για την βελτίωση της ζωής του συνόλου, δίχως τη συμμετοχή και συνεργασία και άλλων φορέων. Υπαινίσσομαι τον κοινωνικό ρόλο των επιχειρήσεων και του εθελοντισμού των μη κυβερνητικών οργανώσεων.

Δ/ Η ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ – ΙΔΡΥΜΑΤΑ

Η παροχή υπηρεσιών Πρόνοιας καλύπτεται στο Νομό μας από τη Δ/νση Κοινωνικής Πρόνοιας, τον ΕΟΚΦ, την ιδιωτική πρωτοβουλία, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και Εκκλησία.

Η Δ/νση Πρόνοιας έχει ως κύρια αποστολή την παροχή κοινωνικής προστασίας μέσα από διάφορα προγράμματα, την κοινωνική εργασία και τα ιδρύματα που εποπτεύει.

1. Τα προγράμματα αναφέρονται ( επιγραμματικά ):

α) Σε μια σειρά από οικονομικές ενισχύσεις με τη μορφή μηνιαίων επιδομάτων σε όλες σχεδόν τις κατηγορίες αναπήρων, όπως τυφλοί, κωφάλαλοι, ΒΝΚ, Μεσογειακή Αναιμία, εγκεφαλική παράλυση, Ανασφάλιστοι και έμμεσοι ασφαλιζόμενοι με 67%, τετραπληγικοί και παραπληγικοί, επίδομα καυσίμων.

β) Στη χορήγηση δελτίων διακίνησης των αναπήρων

( χορήγηση 5000 ) και παροχή ορθοπεδικών μηχανημάτων

γ) Στην οικονομική ενίσχυση παλιννοστούντων-ομογενών

δ) Στην έκτατη ενίσχυση ατόμων και οικογενειών που

περιήλθαν σε κατάσταση ανάγκης, λόγω φυσικού γεγονότος κλπ ( θεομηνία ) από τον ΛΠΚ Βοηθειών.

ε) Στη στεγαστική συνδρομή στους ηλικιωμένους και άλλα προγράμματα Κοινωνικού Τουρισμού και Θεραπευτικού Τουρισμού. Στην στεγαστική αποκατάσταση των προσφύγων, θεομηνοπλήκτων, οικονομικά αδυνάτων.

ζ) Στην παροχή επιδομάτων τοκετού κλπ

θ) Υιοθεσίες, εισαγωγές σε ιδρύματα, και άλλα προγράμματα, Δημόσιας αντίληψης ( έρανοι – λαϊκές αγορές – λαχεία ) και προγράμματα παιδικής προστασίας.

2. Η Κοινωνική Εργασία ασκείται από τους Κοινωνικούς Λειτουργούς που διενεργούν κοινωνική έρευνα και μέσω της συνέντευξης και άλλων « Τεχνικών Εσόδων » παρέχουν στα άτομα και οικογένειες ψυχολογική υποστήριξη, ή συμβουλευτική βοήθεια και συμμετέχουν γενικά σ’ όλα τα προγράμματα Κοινωνικής Πρόνοιας ( με ιδιαίτερη εμπλοκή στη διαδικασία υιοθεσιών ) .

3. Ιδρύματα που λειτουργούν

Στο Νομό λειτουργούν 48 Π.Σ και 6 βρεφονηπιακοί, 11 ΠΣ Δημοτικοί, 5 Κέντρα Δημιουργικής απασχόλησης Παιδιών, 1 για ΑΜΕΑ, ΠΙΚΠΑ Σερρών με τριπλή δραστηριότητα

( Κατασκηνώσεις, Εστία σίτισης και ιατροκοινωνικό κέντρο ). Αρμοδιότητες σήμερα ΠΕΣΥ

Για τα άτομα με ειδικές ανάγκες έχουμε:

Το ΚΑΑΜΕΑ Σερρών, ΚΕΠΕΠ Σιδ/στρου, ΚΑΦΚΑ Νιγρίτας

( αρμοδιότητες σήμερα ΠΕΣΥ ) και το Σχολείο Κωφών&βαρηκόων.

Όπως επίσης ο ΕΟΠ με 11 ΚΕΦΟ και 7 Ταπητουργεία περνούν στη αρμοδιότητα της ΤΑ.

Η ιδιωτική πρωτοβουλία εκδηλώνεται με 21 Παιδικούς Σταθμούς και 15 Φιλανθρωπικά Σωματεία και από αυτά ξεχωρίζουν το Γηροκομείο Σερρών « Κωστοπούλειος Στέγη »,

η ΕΜΜΕΛΕΙΑ, ο Πολιτιστικός Φιλανθρωπικός Σύλλογος Ν. Ζίχνης,

ο Σύλλογος « Άνθρωπος για τον συνάνθρωπο »,

το «Σπίτι της γυναίκας», το ΣΟΦΨΥ και ο Σύλλογος γονέων για παιδιά ΑΜΕΑ.

Κατασκηνώσεις στο Νομό λειτουργούν οι παρακάτω φορείς:

α) ΓΕΧΑ Σερρών στο 5^ο χιλ. Σερρών-Χρυσοπηγής

β) Ορθόδοξη Αδελφότητα « Η Ελπίς στα Άνω Πορόϊα »

γ) Ιερός Ναός Εύοσμου Θεσ/νίκης στη Μακρινίτσα

δ) Ιερά Μητρόπολη Σιδ/στρου

ε) Οι φίλοι των κωφαλάλων στη Ράμα Βυρώνειας

στ) Παιδικές Εξοχές ΠΙΚΠΑ Χρυσοπηγής που ήδη η αρμοδιότητα ανήκει στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση.

- Θα πρέπει να τονιστεί η προσφορά του ΕΕΣ σε ότι αφορά την οικονομική, ηθική, κοινωνική και υγειονομική στήριξη σε διάφορους αναξιοπαθούντες. Και η προσφορά της Εκκλησίας που εκδηλώνεται από την Ιερά Μητρόπολη Σιδ/στρου

( Μονή Κηρύκιου και Ιουλίτης ) .

Με 1 Γηροκομείο,1 Οικοτροφείο-Ορφανοτροφείο&1κατασκήνωση,

όπως αναφέρθηκε και από την Ιερά Μητρόπολη Σερρών με το

φιλόπτωχο ταμείο, το « Συσσίτιο Αγάπης », και το « Δέμα Αγάπης».