ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Γκαϊτατζή – Χουλιούμη Δέσποινα

Ανάπτυξη

Η Ανάπτυξή μας ως προσωπικότητες και ως κοινωνικό σύνολο είναι ένας ατέλειωτος δρόμος. Συνεχώς προσπαθούμε και θα προσπαθούμε για λίγο ψηλότερα.

Ο βαθμός ανάπτυξης ενός ατόμου και μιας κοινωνίας εκτιμάται ποσοτικά και ποιοτικά με υλικά και πνευματικά χαρακτηριστικά, όπως:

· Οικονομικά παραγωγής και κατανάλωσης

· Πολιτισμού

· Επικοινωνίας και διανθρωπίνεων σχέσεων

· Δημιουργίας και πραγμάτωσης

Όλοι αυτοί οι προαναφερόμενοι παράγοντες, συνθέτουν το βαθμό ευημερίας και ποιότητας ζωής του ατόμου και του κοινωνικού συνόλου. Η εκπαίδευση, κύρια η Δημόσια Εκπαίδευση η οποία είναι ο θεσμός, ο οποίος οργανωμένα πραγματεύεται την γνώση και την μάθηση είναι από τους σημαντικότερους άξονες και μοχλός ανάπτυξης του ατόμου και της κοινωνίας του.

Η Εκπαίδευση οφείλει να προσφέρει στο παιδί, ετοιμότητα προσωπικής ανάπτυξης, έτσι ώστε ως ενήλικας να αναλάβει ευθύνη για την κοινωνική ανάπτυξη.

Η ποιότητα ζωής και ευημερίας ενός κοινωνικού συνόλου, εξαρτάται από την ευημερία όλων και ιδιαίτερα των πιο αδύναμων μελών της και όχι μόνο ορισμένων ατόμων ή ομάδων.

Βασικές αξίες

Γι’ αυτό οι θεσμοί μας, όπως αυτός της Εκπαίδευσης, δομούνται πάνω σε αξίες, όπως η δημοκρατία, η δικαιοσύνη, η αλληλοαποδοχή, η αλληλεγγύη.

Βασικές αξίες – Ειδική Αγωγή

Πάνω σ’ αυτές τις βασικές αξίες στηρίζεται και η Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση που αφορά στα άτομα με ιδιαιτερότητες και αναπηρίες. Τα άτομα με αισθητηριακές, κινητικές, οργανικές, πνευματικές ή ψυχοσυναισθηματικές ιδιαιτερότητες.

· Λόγω των προαναφερόμενων ιδιαιτεροτήτων, αρκετά παιδιά μας, περίπου το 10%, δεν μπορούν ν’ αφομοιώσουν την γνώση καθώς και με τον καθιερωμένο τρόπο που παρέχεται η συγκεκριμένη γνώση μέσα από την Δημόσια Εκπαίδευση.

· Παρουσιάζουν σοβαρές ή ηπιότερες μαθησιακές δυσκολίες.

· Έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Ειδική Εκπαίδευση

Η Ειδική Εκπαίδευση, ένας σημαντικός τομέας, της εκπαιδευτικής πολιτικής και του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας, μέσα από ειδικές δομές και ειδικά μέτρα, εργάζεται για να υποστηρίξει τις τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών και να προάγει την μάθηση και την ανάπτυξή τους.

Βασικοί στόχοι της Ειδικής Εκπαίδευσης είναι:

· Η Σχολική και κοινωνική ένταξη των μαθητών με ιδιαιτερότητες

· Η κοινωνική αλληλοαποδοχή και προετοιμασία τους για το πέρασμα από το σχολείο στην ενεργό ζωή.

Βασικές αρχές

Θα αναφέρω δύο βασικές αρχές της ειδικής αγωγής.

Πρώτον, ότι όλα τα άτομα, όλα τα παιδιά έχουν δυνατότητες μάθησης και ανάπτυξης. Αν ένα παιδί δεν μπορεί να μάθει με τον τρόπο που το διδάσκουμε, μπορούμε να το διδάξουμε με τον τρόπο που μαθαίνει.

Δεύτερον, η αρχή της εξατομικευμένης διδασκαλίας και μάθησης. Ότι δηλαδή, το κάθε παιδί, ο κάθε μαθητής, έχει την δυνατότητα μάθησης, αρκεί οι διδακτικοί στόχοι να είναι προσαρμοσμένοι και ανάλογοι

· Του επιπέδου πνευματικής ανάπτυξης του παιδιού

· Του αισθητηριακού και κινητικού δυναμικού του

· Και το βαθμό ανάπτυξης των κοινωνικών και άλλων δεξιοτήτων

Ανάλογα δηλαδή των δυνατοτήτων και δυσκολιών του παιδιού.

Ειδική Αγωγή

Η Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση άρχισε να λειτουργεί αρκετά αργά στην χώρα μας, σε σχέση με τις άλλες χώρες του δυτικού πολιτισμού. Μόλις στα μέσα της δεκαετίας του 70.

Βασικοί σταθμοί που επέδρασαν στην όλη πορεία και ανάπτυξή της, αποτελούν η ψήφιση του νόμου για την Ειδική Αγωγή του 1143/81, ο νόμος 1566/85 και ο 2817/2000. Ο νόμος της ειδικής αγωγής ο 2817/2000 έδωσε μια δυναμική ώθηση στα κάπως λιμνάζοντα νερά της περασμένης δεκαετίας ο οποίος ψηφίστηκε κατά την υπουργική θητεία του συμπολίτη μας κ. Ι. Ανθόπουλο.

Σήμερα, χάρη στον προαναφερόμενο νόμο, έχουμε μια ποσοτική και ποιοτική ανάπτυξη στο χώρο της ειδικής αγωγής,

Σύμφωνα με τον 2817, η ειδική εκπαίδευση επεκτάθηκε σε ευρεία κλίμακα στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

· Ιδρύθηκαν Τάξεις Εντάξεως και στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση όπως επίσης ιδρύθηκαν πανελλαδικά 32 εργαστήρια ειδικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.

· Επίσης από το 2002 ιδρύθηκαν 22 κέντρα Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης (ΚΔΑΥ) σε όλη την χώρα, τα οποία θα συμβάλουν στην καλύτερη υποστήριξη των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

· Από τον Σεπτέμβριο σε κάθε νομό θα λειτουργεί ΚΔΑΥ.

· Ακόμη θα πρέπει να αναφέρω ότι το 2002 συστάθηκαν και καλύφθηκαν πάνω από 1000 θέσεις εξειδικευμένου προσωπικού για τις νεοσύστατες σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής

Στον νομό μας, παρ’ ότι ανήκουμε στην επαρχία με ότι αυτό συνεπάγεται κύρια ως προς τις προκαταλήψεις και αρνητικές κρίσεις σε σχέση με τα άτομα με ιδιαιτερότητες η ειδική εκπαίδευση άρχισε από πολύ νωρίς

· Το ειδικό Δ. Σχολείο κουφών ιδρύθηκε και λειτούργησε από το 1959, προσφέροντας δυνατότητες μάθησης και εκπαίδευσης όχι μόνο σε παιδιά του νομού μας, αλλά και γειτονικών νομών, όπως η Δράμα, η Καβάλα, η Ξάνθη.

· Το Ειδικό Δ. Σχολείο Σερρών ιδρύθηκε ήδη από το 1973. Άρχισε να λειτουργεί ως μονοθέσιο το 1976 κάτω από αντίξοες συνθήκες με τις προσπάθειες του ειδικευμένου δασκάλου κ. Γ. Καρατάση.

Από τότε οι μονάδες Ειδικής Αγωγής στο νομό, αναπτύχθηκαν αργά και σταθερά σε συνάρτηση πάντοτε με την εκπαιδευτική πολιτική της χώρας.

Σήμερα με την ευθύνη και την ευαισθησία της Δ/νσεως ΠΕΝ Σερρών, των τοπικών πολιτικών αρχών καθώς και την υποστήριξη των γονέων και της ευρύτερης κοινωνίας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση του νομού λειτουργούν:

· Το 6-θέσιο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο, το οποίο είναι το πρώτο ολοήμερο Ειδικό Σχολείο σε όλη τη χώρα

· Το 2-θέσιο Ειδικό Νηπιαγωγείο

· 12 τάξεις ένταξης διάσπαρτες σε όλο τον νομό.

Οι μονάδες αυτές παρέχουν αγωγή και εκπαίδευση σε 100 και πλέον μαθητές μας.

· Επίσης σε τέσσερις μαθητές του νομού παρέχεται κατ’ οίκον διδασκαλία.

· Επιπλέον δε πολλοί μαθητές μας με ηπιότερες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, παρακολουθούν ενισχυτική διδασκαλία.

Δ.Ε.Ν.

Με τις ακάματες προσπάθειες, το μεράκι και την ευαισθησία της Δ/νσης της Δ.Ε.Ν. Σερρών το αίσθημα ευθύνης των τοπικών πολιτικών αρχών, την υποστήριξη του Συλλόγου Γονέων παιδιών με ιδιαιτερότητα και της ευρύτερης κοινωνίας, ο νομός μας εντάχθηκε στο πρόγραμμα ίδρυσης και λειτουργίας των 32 Ειδ.Εργ.Επ.Εκπ.. Έτσι στην Δ. Εκπ. Ν. Σερρών λειτουργεί από φέτος το Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Σερρών με τρία Εργαστήρια Κηπουρικής, Κηρ., Υφαντικής επίσης ιδρύθηκαν δύο τάξεις ένταξης.

Αυτό είναι πολύ σημαντικό για τα πράγματα των ατόμων με ιδιαιτερότητα. Πολλοί νέοι μας θα αποκτήσουν επαγγελματικές δεξιότητες που θα τους ανοίξουν τον δρόμο, στην ελεύθερη ή προστατευμένη εργασία και κατ’ επέκταση στην οικονομική χειραφέτηση, στην συμμετοχή στην παραγωγική διαδικασία και στην ουσιαστική κοινωνική ένταξη.

19 νέοι μαθητές του εργαστηρίου, από τους οποίους οι περισσότεροι ήταν κλεισμένοι στα σπίτια τους, τώρα απολαμβάνουν την ανθρώπινη συνύπαρξη και την χαρά της ζωής, αναπτύσσοντας εργασιακές δεξιότητες.

Τέλος από τον Σεπτέμβριο, θα λειτουργήσει το ΚΔΑΥ Σερρών με δύο ψυχολόγους, δύο κοινωνικούς λειτουργούς και δύο εκπαιδευτικούς, έναν από κάθε βαθμίθα Εκπαίδευσης που θα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους μαθητές και των δύο βαθμίδων του νομού.

Ο θεσμός αυτός, θα συμβάλλει τα μέγιστα για την καλύτερη υποστήριξη των παιδιών με ιδιαιτερότητα των γονιών και των εκπαιδευτικών τους. Θα συμβάλλει επίσης στην παραπέρα ανάπτυξη της Ειδικής Εκπαίδευσης στο νομό.

Προσωπικά έχω την τιμή, την χαρά και την πρόκληση να εργαστώ ως μία εκ των δύο ψυχολόγων, για την οργάνωση, την λειτουργία και την αποτελεσματικότητα αυτού του εκπαιδευτικού φορέα.

Θα πρέπει επίσης να αναφέρω τις νεόκτιστες εγκαταστάσεις όπου στεγάζονται οι δύο ειδικές μονάδες, οι οποίες είναι υπερσύγχρονες και ο προϋπολογισμός τους ξεπέρασε το 1 δις σε δραχμές.

Πολλά έχουν επιτευχθεί όλα αυτά τα χρόνια και ιδιαίτερα τα δύο τελευταία, ωστόσο είναι ακόμη αρκετά αυτά που πρέπει να γίνουν.

Σήμερα μιλάμε για ένα σχολείο για όλους. Στόχος θα πρέπει να είναι να μη μείνει ούτε ένα παιδί στο νομό έξω από την εκπαίδευση που δικαιούται.

Στόχος μας θα πρέπει να είναι να μη μείνει ούτε ένας μαθητής μας χωρίς το υποστηρικτικό δίκτυο που επιβάλλουν οι ιδιαιτερότητές τους.

Σήμερα μιλάμε για δια βίου εκπαίδευση και θα πρέπει να σκεφτούμε τους ενήλικες με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που δεν υποστηρίχθηκαν, με αποτέλεσμα να αποκλεισθούν. Να δούμε τι μπορούμε να τους προσφέρουμε μέσα από την Ειδ. Εκπαίδευση ενηλίκων. Θα μπορούσαν να κατατεθούν πολλές προτάσεις για βελτίωση της ειδικής εκπαίδευσης, ωστόσο θα μείνω στις δύο, οι οποίες έχουν άμεση σχέση με την ανάπτυξη του νομού μας.

1. Η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των συγκεκριμένων κτιριακών εγκαταστάσεων που προαναφέρθηκαν.

· Οι κτιριακές υποδομές και τα αντικείμενα λειτουργίας για τα οποία χτίστηκαν, τα λειτουργικά έξοδα της μονάδας και συντήρησής της, οι θέσεις εργασίας και ειδικοτήτων που προϋποθέτει, δεν είναι σε συνάρτηση και συνάφεια, δεν καλύπτονται από το ανθρώπινο δυναμικό, τις επιχορηγήσεις και το αντικείμενο των δύο σχολικών μονάδων που φιλοξενεί.

· Για να αξιοποιηθούν καλύτερα οι χώροι αυτοί θα πρέπει να γίνει οργανισμός λειτουργίας πολυδύναμου κέντρου, όπως προβλέπεται από τον ν. 2817, με τις ανάλογες θέσεις εργασίας και τα ανάλογα κονδύλια.

2. Στο νομό μας, τόσο στον χώρο της εκπαίδευσης, όσο και στον χώρο της μέριμνας και αποκατάστασης, έχουμε πολλές μονάδες και φορείς εργασίας. Υπάρχει μεγάλη ευαισθησία, μεράκι και εμπειρία.

Η ίδρυση Πανεπιστημιακής Σχολής Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης με δυνατότητα έρευνας και πρακτικής εξάσκησης μέσα από τους φορείς που διαθέτει ο νομός, θα συνέβαλε στην ανάπτυξη της επιστημονικής γνώσης, σε θέματα Ειδικής Αγωγής και θα έδινε μεγάλη ώθηση στην οικονομική και πολιτισμική ανάπτυξη του νομού μας.